Abstract:

Klasik döneminde tüm Osmanlı tebaası için büyük ölçüde dini eğitiminhakim olduğu Osmanlı İmparatorluğu’nda eğitim yaygın ve kitlesel bir niteliktaşımamış, Müslümanlar için medreseler ve sıbyan mekteplerinde, gayriMüslimler içinse mensup oldukları din ve/veya mezhebin eğitime özgülenmişmekanlarında gerçekleştirilen geleneksel bir etkinlik olarak örgütlenmiştir. Budönemde eğitim asıl olarak geleneksel sınıf konumlarının yeniden üretilmesiişlevi ile ilgilidir. İlk yenileşme döneminde ise, batılılaşma hareketleriyle birlikte, geleneksel eğitim kurumlarına batı tipi eğitim ve öğretim yapan askerikurumlar eklenmeye başlamıştır. Bu dönemde yeni eğitim kurumları aracılığıyla liyakat sahibi asker ve yöneticiler yetiştirilmesi yoluyla askeri ve yönetselalandaki sorunların çözülebileceği ve sistemin restore edilebileceği düşünülmüştür. Açılan Batı tipi okullar reform süreçlerinde etkili olabilecek bir kısımaydının ve devlet adamının yetişmesi açısından işlevsel olmuş, ancakOsmanlı’daki askeri ve idari sorunlar artarak sürmüştür. Tanzimat döneminde,askeri alandan başlayan ve yönetsel alanı da içine alarak ilerleyen Osmanlı yenileşmesi, kapsamlı bir modernleşme projesi haline gelmeye başlarken ülkedekieğitimin kurumsal ve yönetsel açıdan geliştirilmesi doğrultusunda bir dizi adımatılmıştır. Bu dönemde Batı’daki eğitsel gelişmeler örnek alınarak farklı tür vedüzeylerde yeni eğitim kurumları açılmış, ülke geneline yayılacak bir okul sistemi kurulması hedeflenmiş ve bu sistemi yönetecek merkezi kurumlar oluşturulmaya çalışılmıştır

Keywords: