Abstract:

Sinemada bir tür olarak “bilim kurgu” çatısı altında toplanabilecek birçok alt başlık bulunmaktadır. Dünya dışı varlıklar, dünya ile ilgili felaket senaryoları, distopyalar ve zaman yolculukları gibi çeşitli konularla seyircinin hayal gücünün sınırlarını zorlayan bilim kurgu sineması, günümüz yüksek teknolojileri içerisinde önemli bir gelişim potansiyeli ve geleceğe sahip olan yapay zekâlar ile de seyirciyi buluşturmuştur. İlerici bir bakış açısı sunma misyonu yüklenen bilim kurgu sineması, yapay zekâ ve insan arasındaki etkileşimin varabileceği boyutlar ile ilgili ipuçlarını da barındırmaktadır. Yapay zekâlar ilk günden bugüne farklı biçimlerde bilim kurgu sinemasında kendine yer bulurken genellikle korku ile anılmış, kontrol edilemez gelişmelerinin insanlığın sonunu getirme ihtimali ise korkunun ana kaynağı olmuştur. Ancak sinemada yapay zekâlar sadece insanlarla düşmanlık yaşarken temsil edilmemiştir. Yapay zekâ ve insan etkileşiminde “aşk” gibi çok derinlikli ve sınırları çizilemeyen bir duygunun işlenmesi söz konusu olmuştur. Bu anlamda insana dair olduğu düşünülen aşk duygusunun yapay zekâ ile paylaşılması altında yatan nedenler araştırılmaya değer görülmektedir. Özellikle son yıllarda bilim kurgu sineması içerisinde insanların, yapay zekâlar ile aşk ilişkisi içinde olduğu film örneklerine sıkça rastlanmaktadır. Çalışmada, yapay zekâ insan etkileşiminde “aşk”ın nasıl ele alındığının farklı boyutları ile betimlenmesi hedeflenmektedir. Örneklemini 2010 yılı sonrasına ait The Machine (2013), Ex Machina (2014) ve Uncanny (2015) adlı filmlerin oluşturduğu çalışmada yapay zekâ ve insan arasındaki aşkın sinemada ne şekilde yer aldığı “aşk ve cinsellik”, “teknoloji ve bilim”, “yalnızlık”, “beden”, “öğrenme”, “şiddet”, “gerçek ve yalan”, “gözetim”, “yaratıcı”, “ölüm ve doğum” ortak temaları üzerinden tematik film analizi ile değerlendirilmek istenmektedir.

Keywords: