Özet:

Harfler, insanlık tarihinin pek çok devrinde insanoğlunun kendisine gizemli manalar yüklediği; bazen âlemin kendisiyle açıklandığı bazen de bir simgenin yahut imgenin aracı olduğu Hurûfîlik gibi neredeyse bir din hâline getirilen esrarengiz akımların temelini kendisinden aldığı çok girift bir sistemin işaretleridir. Hemen hemen bütün dinlerde harflere yüklenen sırlarla dolu anlayışlar vardır. Bu tasavvurlarla ortaya çıkan kelime oyunları ile Divan şairleri bizlere yeni bir hayal dünyasının kapısını açmışlardır. Kelime oyunları ile şairler, bir beyte yalnızca anlamlarıyla bakmamak gerektiğini, anlamın asıl efendisi kelimelerin usta ellerde nasıl güzel lafız ve anlam oyunlarına dönüştüğünü göstermişlerdir. Divan şiirinde pek çok şair, harfleri çeşitli şekillerde ve çeşitli manalara gelebilecek biçimlerde kullanmışlardır. Biz de Emrî Divanı’nda tespit edebildiğimiz kelime oyunları veyahut harf simgelerini, Divan şiirinde teşbih edildikleri unsurları ve anlamlarını açıklamaya çalıştık. Ayrıca harfleri, teşbih edildikleri unsurları bir tablo şeklinde gösterdik.

Anahtar Kelimeler: