Özet:

Yüzyıllar boyunca insanoğlu tarafından kıymet atfedilen taşlar edebî metinlere değişik şekillerde yansır. Kimi zaman süs eşyalarında kullanımları ya da oluşumlarıyla, kimi zaman da her yönüyle üstün tutulan sevgiliye ait unsurları betimlemede, şairin muhayyilesinde farklı yorumlara konu olur. XV. yüzyılınbüyük şairlerinden biri olan Ahmet Paşanın divanı da bu izleri tespit etmek adına önemlidir. XV. yüzyılda yaşamış olan Ahmet Paşanın tasavvufa ve dinî konulara fazla yer vermediği şiirlerinde dönemin yaşayışına, kültürüne dair izler bulmak mümkündür. Bir kültürel öğe olan taşlara da divanında sıkça yer verir. Taşlar daha çok sevgiliyi tasvir etmede kullanılır. Sevgilinin dudağı, yanağı akik, la’l gibi kırmızı taşlarla; dişleri ve sözleri de inciyle anlatılırken renk ilgisi ön plandadır. Ayrıca gökyüzünün, doğanın aldığı renk, lale, gül gibi çiçeklerin renkleri hep değerli taşlarla tasvir edilir. Değerli taşlar gerçek manalarıyla ise daha çok eşyaların yapımında kullanılmasıyla şiirde yer bulur. Bu çalışmada hem taşlarla ilgili genel bilgiler verilmekte hem de şairin şiirlerinde taşları nasıl kullandığı açıklanmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: