Özet:

Türk dillerinin Oğuz grubuna ait olan Eski Anadolu Türkçesi on üçüncü yüzyılın başından on beşinci yüzyılın sonuna kadar Anadolu ve çevresinde kullanılan edebî bir dildir. Hem Eski Anadolu Türkçesiyle hem de onun ardılı Osmanlı Türkçesiyle muhtelif konularda çeşitli edebî tür ve şekillerle orijinal, uyarlama ve çeviri olarak manzum ve mensur çok sayıda eser üretilmiştir. Astronomi, coğrafya, fizik, ziraat, tıp ve eski kimya bu dönem ve sonrasında kaleme alınan edebiyat dışı eserlerinyaygın konuları arasındadır. Bu çalışmanın konusunu da oluşturan eski kimya, esas metallerin altın ve gümüş gibi kıymetli olanlarına dönüşümü olarak tanımlanmaktadır. ‘Āşıḳ Paşa (d. 670/1272, ö. Kırşehir 732/1333) tarafından kaleme alınmış Risāle-i Kimyā’nın tenkitli neşri ve tercümesi temelinde, bu mevcut yazı mevzubahis risaleyi tanıtmayı amaçlamaktadır. Belirlenebildiği kadarıyla, Risāle-i Kimyā’nın üç yazma nüshası bulunmaktadır. Bunlardan ilki İstanbul Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi’ndedir. İkincisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı’nda ve üçüncüsü Çorum Hasan Paşa Halk Kütüphanesi’ndedir.

Anahtar Kelimeler: