Özet:

Tekke ve zaviyeler tasavvufi düşüncenin, anlayışının ve kendisine ait terbiyenin işlendiği ve cemiyete takdim edildiği birer vakıf müesseseleridir. Anadolu’nun bir yurt köşesi haline gelmesinde vakıfların ve bunların tesisinde hizmetleri olan kolonizatör Türk dervişlerinin önemli katkıları olmuştur. Vakıfların ilk defa ne zaman ve nerede kurulduğu konusunda kesin bilgi yoktur. Ancak Türk-İslam medeniyetinin neşet ettiği her yerde bir şekilde vakıfların ve vakıf kültürünün izlerini bulmak mümkündür. Doğu Karadeniz bölgesi, Türk-İslam medeniyetinin etkisine Anadolu’nun diğer bölgelerinden daha sonraki tarihlerde girmiştir. Bölgenin feth edilmesi uzun zaman almış ve bu durum sosyal hayat üzerinde de etkili olmuştur. Bölgenin coğrafî yapısının engebeli ve sarp olması yöre kültürü üzerinde belirleyici bir role sahip olmuştur. Bölgedeki sufiler ve ahiler fikirlerini yaymak için diğer bölgelerdekinden farklı yöntemler kullanmışlardır. Giresun ve havalisindeki ahilik kültürünün bazı değişikliklere rağmen günümüze kadar devam etmiş olması bir tesadüf değildir. Bu kültürün yüzyıllar boyunca biriktirdiği değerler, bir şekilde toplumun bünyesine tutunmayı başarmıştır. İktisadi ve sosyal hayata dair uygulamalar bunlarınbelirgin olanlarıdır. Giresun ve havalisinde özellikle köylerde imece kültürü ve buna ait uygulamalar ahiliğin iktisadi yönü ile ilgilidir. Bölgedeki tarım arazilerinin engebeli olması da yöre insanını ortak hareket etmelerini ve işbirliği yapmalarını zorunlu hale getirmektedir. Görülmektedir ki tarihten günümüze Giresun havalisindeki arazi yapısı toplum hayatında belirleyici bir özelliğe sahiptir. Çalışmamız ana kaynak, çağdaş yazarların eserlerinin taranması ve arazi incelemeleri şeklinde hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: