Abstract:

Türk Medeni Kanunu m. 2’de yer alan dürüstlük kuralı, tüm hukuk alanlarında etkili olmaktadır. Hakların kullanılmasında ve borçların ifasında herkese yükümlülük getiren bu ilke, iş etiği alanında da temel oluşturmaktadır. Hakların kullanılması kavramının kapsamı, tüm özel hukuk alanını olduğu gibi kamu hukuku alanını da kapsamaktadır. Etik ilkeleri, hukuk kurallarından daha geniş bir alanı kapsamakta ve hukukun temelini oluşturmaktadır. Bundan dolayı hukuk kurallarıyla etik ilkeler birbiriyle sıkı etkileşim içerisindedir. Bu çalışmamızda, Türk Medeni Kanununda yer alan dürüstlük kuralının etik ilkelerin yorumlanmasında ve uygulanmasında ne şekilde bir etki doğuracağı tartışılacaktır. Dürüstlük kuralı, kapsamı ve getirdikleri ile iş hayatını doğrudan ilgilendirir. “Hakların kullanılması” kavramı bir yandan gerçek kişilerin haklarını kullanmasında etkili olurken diğer yandan da şirketlerin ve ticari ortaklıkların yönetim yetkisini de düzenler. İş etiği, hem şirketin yönetimine ve yönetim ilkelerine uyulmasına ilişkin hem de üretim, pazarlama, insan kaynakları yönetimi ve paydaşlarla ilişkilerde uygulanacak kuralları içerir. Bu sebeple, dürüstlük kuralı iş etiğinin özünü teşkil eder. İş etiği, üretim imkânlarının etik değerlere uygun olarak kullanılmasını, örneğin çocuk işçilerin sömürülmemesini öngörürken, aynı zamanda paydaşların haklarının korunması ve kurumsal yönetişim ilkelerinin ortaklıklarda uygulanmasını ister. Bu bakımdan, iş etiği çok yönlü bir anlayışa sahiptir. Şirketlerinin yönetimlerinin şeffaf olması ve etik denetiminin yapılarak raporlanması, çağımızda şirketler hukukunun ulaştığı yeri göstermektedir. İş etiği bir işletmede neyin doğru ve neyin yanlış olduğunu belirlemede ve iyi olanı uygulamada elde tutulan bir ölçüdür. Medeni Hukuk alanında öngörülmüş olan dürüstlük kuralı kapsamı itibariyle etik alanında da etkili olmaktadır. Zira dürüstlük kuralı özü itibariyle ahlaktan doğmuş ve pozitif hukuka aktarılmıştır.

Keywords: