Abstract:

Bu çalışma,temelde Demokrat Parti iktidarının son dönemlerinde vuku bulan ve Soğuk Savaş kaynaklı iki kriz olarak 1957 Suriye ve 1958 Irak olayları üzerinden, Menderes ve dış politikada söz sahibi diğer Demokrat Partililerin Orta Doğu algısını ortaya koymayı hedeflemektedir. 1950 yılında başlayan Demokrat Parti iktidarı döneminde, dış politikada kurucu iktidarın takip ettiği esasların büyük bir kısmı devam ettirilmiş fakat bazı açılımlar vasıtasıyla daha aktif bir diplomasi yürütülmeye çalışılmıştır. Henüz iktidarının başında NATO üyeliğini dış politikanın esas hedefi haline getiren Menderes, söz konusu üyeliğin gerçekleşmesinin ardından Orta Doğu'daki rejimlerle işbirliğine giderek Batı güvenlik şemsiyesinin altında nüfuz alanını güçlendirmeye çalışmıştır. 1957'de Suriye'de, 1958'de ise Irak'ta yaşanan iktidar değişiklikleri sonrasında Türkiye, her iki ülkeyle de askeri çatışma ihtimali de masada olmak üzere ciddi krizler yaşamış fakat iki olayda da gerilim, ABD'nin girişimiyle düşürülmüştür. Bu çalışmada söylem analizi aracılığıyla Demokrat Parti karar alıcılarının Orta Doğu’ya dönük algılamaları incelenecek ve bunun 1950’lerin ikinci yarısında Türk dış politikasına yansımaları çözümlenecektir.

Keywords: