Abstract:

Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı'yla birlikte, izleyicileri pasif ve birer nesne olarak gören izleyici araştırmalarından, izleyicileri aktif ve özne konumunda gören izleyici araştırmalarına geçiş yaşanmıştır. Böylelikle, izleyiciler medya içeriklerini kendi yararına seçip kullanabilen birer aktif ajan olarak görülmeye başlanmıştır. İzleyicilerin bazı amaçlar için yayınları ve araçları seçtiğini varsayan kullanımlar ve doyumlar kuramına göre, izleyiciler belli doyumları tatmin etmek için medyayı kullanır. Bu görüşle birlikte, insanların medyayı niçin kullandığını belirlemek için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Öncelikle, radyo ve televizyon gibi konvansiyonel iletişim araçlarının hangi amaçlarla kullanıldığına dair çalışmalar yapılmıştır. İnternetin yaygınlaşmasıyla, internet ve sosyal medya uygulamaları üzerine kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı çerçevesinde birçok çalışma yapılmıştır. İnternet teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte, yayıncılık internet üzerinden de yapılmaya başlanmış, mobil telefon teknolojisiyle de yayıncılık cebimizdeki telefonlara kadar indirgenmiştir. Bu aşamada birçok mobil canlı yayın uygulaması ortaya çıkmış ve bu uygulamalar sayesinde, internet bağlantısı ve mobil telefonlar yardımıyla yayıncılık yapılabilmiştir. Periscope programı da 2014 yılında ortaya çıkmış, Twitter şirketi bünyesinde yaygınlaşan bir mobil canlı uygulamasıdır. Son zamanlarda özellikle genç nesil arasında kullanımı artmış, kullanıcı sayısı on milyonu aşmıştır. Çalışmanın amacı, kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı çerçevesinde, üniversite öğrencilerinin Periscope programı kullanımlarını öğrenmektir. Çalışma kapsamında, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü öğrencilerinden altı öğrenci seçilmiş ve kendileriyle odak grup görüşmesi yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, öğrencilerin Periscope programında kendilerini hem yayıncı hem de izleyici olarak gördükleri, daha çok eğitim, gezi ve haber programlarını bilgi edinmek, hoşça vakit geçirmek ve eğlenmek gibi amaçlarla izledikleri ama Periscope kullanımının azaldığı, sonuçlarına ulaşılmıştır. 

Keywords: