Abstract:

Araştırmanın amacı, örgütlerde sinizmin oluşmasında zorunlu vatandaşlık davranışı ve sosyal kaytarmanın etkisini tespit etmektir. Bu bağlamda sosyal kaytarmaya maruz kalan çalışanlar açısından sosyal kaytarmanın örgütsel sinizme etkisi incelenmiştir. Ayrıca sosyal kaytarma mağdurlarının iş yükünün artması sonucu oluşan zorunlu vatandaşlık davranışlarının örgütsel sinizme etkisinde aracılık rolüne de bakılmıştır. Araştırmanın örneklemi, Türkiye’deki sosyal ağ gruplarına üye olan ve çeşitli sektörlerde aktif olarak çalışan 160 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma hipotezlerinin sınanmasında öncelikle ilişki ve etki için sırasıyla korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Zorunlu vatandaşlık davranışının aracı etkisinin belirlenmesinde ise, Baron ve Kenny’nin üç aşamalı modeli temel alınarak hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Bunun yanı sıra Sobel testi ile kısmi aracılık etkisine bakılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, örgütsel sinizm, sosyal kaytarma ve zorunlu vatandaşlık davranışı değişkenleri arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca, sosyal kaytarmanın örgütsel sinizme etkisinde zorunlu vatandaşlık davranışının kısmi aracılık rolü de bulunmaktadır. Değişkenler arası ilişkileri inceleyen ilk çalışma olması ve elde edilen sonuçların örgütlerde sinizmin oluşmasında farklı değişkenlerin de etkili olduğuna işaret etmesi, örgütsel davranış alan yazınına katkı sağlayacaktır.

Keywords: