Özet:

Korku çekiciliği, belirli bir amaç doğrultusunda gönderilen mesajlarla korku öğesi kullanılarak kitleleri ikna etme tekniğidir. Bu teknikteki temel amaç, kitlelerin istenilen yönde hareket etmediklerinde ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçların vurgulanması yoluyla, korku teması içinde kitleleri istenilen yöne çekmektir. Korku çekiciliği uzun yıllar propaganda disiplini içinde kitleleri ikna etmek amacıyla kullanılmıştır. Fakat son yıllarda korku çekiciliği kavramı, kamu spotu reklamlarında da etkin bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Trafik kurallarını hatırlatan, sağlığın önemini vurgulayan, çevrenin korunmasını savunan pek çok kamu spotu reklamında korku çekiciliğinin sıklıkla ortaya çıktığı görülebilmektedir. Bu süreçte reklamcılar kitleler üzerinde korku unsuru yaratabilecek öğeler üzerinde durmakta ve evrensel olarak herkesin korkutucu olarak değerlendirebileceği temaları kamu spotu reklamlarında kullanmaktadır. Bu aşamada, geçmişteki ve günümüzdeki otoriter liderler reklamcılar için bir can simidi haline gelmiştir. Özellikle korku çekiciliği bağlamında otoriter liderlerin içinde İkinci Dünya Savaşı’nın baş aktörü eski Alman Devlet Başkanı Adolf Hitler kamu spotu reklamlarında ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada, amaçlı örnekleme yoluyla belirlenen 2000’li yıllarda Hitler’i konu alan ve büyük etki yaratan üç kamu spotu reklamı (AIDS Reklamı, Sigara Reklamı ve Sağlık Reklamı) incelenmiştir. Çalışma kapsamında reklamlar, Roland Barthes’ın göstergebilimsel analiz metodu ışığında ele alınmıştır. Reklamlar özellikle, düzanlam, yananlam, mit ve metafor kavramları üzerinden analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular çerçevesinde korku çekiciliği yaratmada Hitler genellikle sağlık alanındaki kamu spotu reklamlarında “tehlike”, “soykırım” ve “ölüm” metaforu olarak kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: