Özet:

Batı aydınlanması sonrası modern dönemde tabiat bilimlerinde ortaya çıkan ihtisaslaşma, aynı şekilde sosyal bilimlerde de kendini göstermiştir. Batı’da bir disiplin olarak ortaya çıkan ve oradan Müslüman toplumlara gelen sosyal bilimler, kendi sistem ve metotlarını da beraberlerinde getirmiştir. Dolayısıyla bu bilimlerle uğraşan Müslüman sosyal bilimciler, konulara Batılı sistemin kendine has görüş ve düşünce sistemiyle yaklaşmaya alışmışlardır. Bundan dolayı Batılı metot ve görüşlerin yerine İslam’ın kendine has görüş ve tasavvurunu yerleştirmek kolay bir iş değildir. İslam düşüncesine özgü bir din sosyolojisi oluşturulmasından bahsedildiğinde; Müslüman sosyologlar, Kur’an’daki dini/ahlaki esaslar ve İslami değer yargılarıyla sosyoloji yapmanın, bu bilimin değer yargısından uzak, normatif olmama özelliği ve objektiflik esaslarına aykırı olacağı düşüncesinden hareketle, bunun kabul edilemeyeceğini öne sürerler.  Hâlbuki toplum düşüncesinin Kur’an ve sünnette temelleri olduğu gibi, Müslüman toplumların tarihi seyir içinde kurdukları medeniyetlerde de birçok toplumsal projeyi teoriden öte, pratik hayata aktardıkları ve ortaya çıkan problemleri de büyük bir maharetle çözmeyi başardıkları aşikârdır. 19. Yüzyıldan beri Batı’da yaşanan bilimsel gelişme ve ilerlemenin gerisinde kalan, yaşanan bilimsel gelişmeleri anlamaya çalışan Müslüman sosyal bilimcilerin, günümüzde yeniden kendilerine has bilimsel metot ve teknikleri oluşturabilecek kaynak ve birikime sahip olduklarının farkına varmaları gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: