Abstract:

Günlük yaşamımızın önemli bir parçasını oluşturan medya, toplumun sosyal, kültürel yapısının belirlenmesinde; bireylerin düşünce, davranış ve değer yargılarının oluşmasında rol oynamaktadır. Özellikle haber alma, bilgi elde etme, ilişkileri düzenleme açısından ele alınan farklı medya alanlarında, kadının nasıl temsil edildiği; kadına yönelik nasıl bir söylem oluşturulduğu bilimsel temelde incelenmesi gereken bir konudur. Bu araştırmanın amacı ülkemizdeki “Medya ve Kadın” alanında yapılmış olan ve YÖK Elektronik Tez Arşivi’nde yer alan lisansüstü tezlerin incelenmesidir. Araştırmanın kapsadığı 2007–2017 yılları arasındaki 10 yıllık süreçte “Medya ve Kadın“ alanında toplam 95 lisansüstü tezin yapıldığı tespit edilmiştir. Bu tezlerden 13’ü doktora, 82’si yüksek lisans tezidir. Tüm veriler, içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan içerik analizin birinci aşamasında medya ve kadın alanında hazırlanan lisansüstü tezler yıllara, yapıldıkları üniversitelere, enstitülere, anabilim dallarına, özgün dillerine, ilgili oldukları konulara, araştırma yöntemi ve veri toplama araçlarına göre kategorize edilmiştir. İkinci aşamada Medya ve Kadın alanında hazırlanan lisansüstü tezler; Kadın-Dergi, Kadın-Medya, KadınFotoğraf, Kadın-Afiş Kadın-TV Kadın-Gazete, Kadın-Sinema, Kadın-Reklam temasında hazırlanan lisansüstü tezler sekiz kategori altında incelenmiştir. Oluşturulan kategoriler tez konularına, araştırma yöntemine ve veri toplama araçlarına göre sınıflandırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, “Medya ve Kadın” alanında son üç yılda lisansüstü tezlerde artış olduğu tespit edilmiştir. Tezlerde çoğunlukta nitel yöntemin, özellikle içerik analizinin diğer yöntemlere oranla daha fazla kullanıldığı; ilgili alandafazla tezin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde, Radyo Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı’nda yapıldığı ve yazım dilinin Türkçe olduğu görülmektedir. Tezler oluşturulan kategoriler açısından incelediğinde yüksek lisans tezlerifazla “Kadın-Sinema” alanlarında ve doktora tezleri isefazla “Kadın-Gazete” alanlarında hazırlanmıştır.

Keywords: