Abstract:

Coğrafi işaretler, son yıllarda ticaret hayatında ve tüketici pazarında oldukça önem arz eden bir kavram haline gelmeye başlamıştır. Temel anlamı ile ‘coğrafi işaret’ belirli bir coğrafi mekânın doğal şartları veya beşeri ve ekonomik şartları ile şekillenen, benzerlerine göre yüksek kaliteli simgesel ürün anlamına gelmektedir. Diğer bir değişle o coğrafi mekânla özdeşleşmiş ve ün kazanmış ürünleri tanımlar. Doğal ve beşeri şartlardan kaynaklanan ve sadece kendine özgü bir coğrafi mekânda üretilen ürünler ‘menşe ürün’ adını almaktadır. Burada sözü edilen menşe ürünler tarım ürünlerinden el sanatlarına, doğal taşlardan, dokuma ürünlerine kadar çok geniş bir yelpazede değerlendirilmektedir. Hiç şüphesiz belirli bir coğrafi işaret taşıyan ürünler; tüketicilerce güven duyulan, tercih edilen ve kendi içerisinde özel bir pazar oluşturan ürünler olarak görülmektedir. Bu özellikler, tüketicilerce farklı homojen özellikler sergileyen, farklı satın alma davranışları gösteren tüketicilerin oluşturduğu bir pazar olarak nitelendirilebilir. Bu özel pazar, kendi pazarlama bileşenlerini ile benzer ürünlere göre oldukça avantajlı ve güçlü bir pazar yapısı oluşturmaktadır. Bu çalışmada, coğrafi işaretler kavramına coğrafi mekân ve şartlar gözetilerek yeni bir bakış açısı getirilmiş, Türkiye’de menşe ürünlerinin genel bir değerlendirilmesi yapılmış ve bu ürünlerin pazarlama faaliyetleri ile ülke ekonomisine katkısı irdelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde coğrafi işaretler taşıyan ürünlerin gerek yurt içinde pazarlanması gerekse ihracat pazarlamasının arttırılması açısından yapısal önerilere yer verilmiştir. 

Keywords: