Abstract:

Araçsal aklın bilimsel alandaki temel çıktısı olan pozitivizmin yansımaları,  yalnızca nicel veri üretimi alanıyla sınırlı kalmayarak, ataerkilliğin de içinde yer  aldığı anaakım dünya görüşünün güçlenip yerleşikleşmesinde etkili olmaktadır.  Ataerkil yapıyı dönüştürerek, kadınların seslerinin hem bilim insanları olarak  metin üretiminde, hem de üretilen metinlerin içindeki kadın temsillerinde  yaygınlaştırılmasını talep eden feminist teorinin ve metodolojinin de, bu bağlamda  pozitivizm ile arasına belli bir mesafe koyması gerekli görünmektedir. Bu çalışma,  feminist metodolojinin geleneksel araştırma yöntemleri ile arasına mesafe  koyabilme becerisini tartışmayı denemektedir. Feminizm; liberal, radikal, Marksist,  kültürel, varoluşçu ve postmodern başlıklarıyla birbirinden ayrışmış alt dallara  sahip olduğu için pozitivizm ve araçsal akıl kavramlarını genelleyerek tartışmak  olası görünmemektedir. Bu metin, farklı feminist teorileri ve metodolojileri  ayrımlarıyla ele aldıktan sonra, Dorothy Smith ve Sandra Harding’in, araçsal araştırma yöntemi, pozitivizm, araştırma öznesi ve nesnesi olarak kadının konumu  gibi metodolojik konulara dair tezlerini ele almayı denemektedir. Çalışma, bu  iki feminist yazarda varolan metodolojik eğilimlerin anaakım, pozitivist ve  gelenekselci olmaktan uzak olduğunu; bu haliyle, araştırma tercihlerine dair bu  muhalif duruşun yalnızca bilimsel yöntemin, araçsal akıldan arındırılmasına değil,  kadınların özgürleşimlerine de katkıda bulunduğunu iddia etmektedir.

Keywords: