Abstract:

Açık ticaret rejiminin ekonomik büyümeyi harekete geçirerek yoksulluk oranını azalttığı fikri yapılan araştırmalarla desteklenmektedir. Ticaret politikaları, fakirleri nispi fiyatlar, istihdam seviyesi, gelir, ücretler ve devlet gelirleri yoluyla etkilemektedir. Fakat ülkelerin, hane halklarının ve piyasaların özellikleri farklı olduğu için, ticaret reformunun sonucu farklı olacaktır. Gelir ve varlıkların dağılımı iş gücü piyasasının özellikleri, ticaret reformuyla ilgili politikalar, başlangıç ​​koşulları, riskler ve dışsal şoklara karşı savunmasızlık gibi bazı faktörler nedeniyle, açık dış ticaret politikalarının hem kazananları hem de kaybedenleri olacaktır. Bu çalışmada ticaret açıklığı ve yoksulluk arasındaki ilişkinin farklı boyutları literatürden seçilmiş bazı çalışmalar ile özetlenmeye çalışılmış ve Türkiye’de Düzey 2 bazında OECD (2016) Bölgelerin Rekabet Edebilirlik Endeksi ve TÜİK verilerini kullanarak yoksulluk ve ticaret açıklığına dair temel bulgular sunulmuştur. Yoksulluk ve ticaret açıklığı arasındaki etkileşimin ana belirliyicileri arasında iş gücü piyasaları, eğitim, teknoloji ve yeniliğe açıklık, altyapı gibi faktörleri saymak mümkündür. Türkiye’de İBBS 2 düzeyinde bu faktörler incelendiğinde, bölgeler arası farklılaşmanın büyük olduğu ve ülke genelindeki ticaret açıklığının bölgeler düzeyinde aynı etkiyi yapmadığı görülmektedir. Literatürde belirtilen ticaret açıklığının büyüme ve yoksulluğu azaltma etkisi rekabet gücü yüksek olan bölgelerde net bir şekilde görülürken, göç ve iş gücü piyasası sorunları nedeniyle rekabet gücü yüksek bazı bölgelerde yoksulluğun da göreli yüksek olduğu görülmüştür. 

Keywords: