Abstract:

Fen bilimlerinin diğer alanlarında olduğu gibi, biyoloji alanındaki bazı temel kavram ve prensiplerin, öğrencilere bilimsel çevrelerce kabul edilen şekilde Öğretilmesinde bir takım sorunlarla karşılaşılmaktadır, Bu süreçte öğrencilerde bir çok kavram yanılgısı ortaya çıkmaktadır. Bu kavramlardan ikisi; fotosentez ve solunumdur. Bu çalışmanın amacı, ilköğretim 5 ve 8. sınıf öğrencilerinin, fotosentez ve solunum kavramlarını anlama düzeylerini ve kavram yanılgılarını karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Örneklem; 108 ilköğretim 5. sınıf öğrencisi ve 112 ilköğretim 8. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Bu iki sınıftaki öğrencilerin kavramsal anlamaları, kross-age çalışması kapsamında derinlemesine incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak; “fotosentez ve solunum " kavramlarını içeren, açık uçlu ve kısa cevaplı sorulardan oluşan bir test kullanılmıştır. Bu çalışma kapsamında elde edilen verilerden; öğrencilerin; fotosentezin bitkilerin karbondioksit alıp oksijen vermesi olduğu, bitkilerin enerjilerini dışarıdan aldıkları, toprağın bitkilere besin sağladığı şeklinde sıralanan önemli kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir. İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin tamamına yakınının, solunumu nefes alma, oksijen alıp karbondioksit verme şeklinde İfade ettikleri, ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin çok azının, bu soruya kavram yanılgılarıyla birlikte kısmen doğru cevap verdikleri ortaya çıkmıştır. Literatürden farklı olarak, örneklemdekİ öğrencilerin büyük çoğunluğunun bitkilerin besinlerini yapraklarıyla aldığı yönünde bir yanlış anlamaya sahip oldukları da tespit edilmiştir.

Keywords: