Abstract:

Uluslararası mülteci hukukunun temel amacı; kaybolan ulusal korumanın yeniden tesis edilmesidir. Bu süreç; bireysel nitelikteki sığınma olaylarında “uluslararası koruma” şeklinde ikame edilerek sürdürülmekte, kitlesel sığınma olaylarında ise “geçici koruma” rejimiyle yürütülmektedir. Bireysel ya da kitlesel olsun sığınma hukukunun temelini “geri gönderilmeme” ilkesi oluşturmaktadır. Uluslararası teamül hukukunun bir parçası olarak kabul edilebilecek olan bu ilke, insan hakları hukukunda güçlü bir şekilde korunan yaşama hakkı söz konusu olduğunda; devletlerin uygulamada azami dikkat etmesi gereken bir uluslararası hukuk kuralıdır. Deniz alanlarının, kara parçasına göre tehlike barındıran özelliği nedeniyle, insan yaşamına tehdit oluşturması göz önüne alındığında; uluslararası toplumun bu uluslararası hukuk kuralını ivedilikle ve sorumluluk bilinciyle uygulaması esastır. Bu çalışmada, “geri gönderilmeme” ilkesinin uluslararası hukuktaki yeri, son zamanlarda Akdeniz ve Ege’de meydana gelen sığınmacı ölümlerinin “yaşama hakkı” ekseninde değerlendirilmiştir.

Keywords: