Abstract:

Postmodern süreçte, tüketim kültürü bireylere yeni kimlikler kazandırmakta ve tüketim odaklı birçok alışkanlık hayatımıza girmiş bulunmaktadır. Bu bağlamda, bireyler tüketim süreçlerinin manipülatif etkisine sıkça maruz kalmakta, yaşanan değişimlere ayak uydurmaya çalışarak tüketim toplumumu bir parçası haline gelmektedir. Günümüzde tüketmek kelimesi, üreten ve tüketen ilişkisinin çok ötesinde bir konumda yer almaktadır; tüketim herhangi bir ürünü satın almanın yanında hizmet, imaj ya da bireyin kabul görme arzusunu tatmin edecek kimlik satın alma durumunu tarif etmektedir. Tüketmenin en etkili şekilde sürdürülebildiği mekânlara alışveriş merkezlerini örnek göstermek yanlış olmayacaktır. Özellikle orta sınıftan bireylerin bir gününü rahatça geçirebileceği bu mekânlar “organize etme yeteneği” ve “güvenilir” olması sebebiyle tercih edilmektedir. Günümüz bireyi sosyal yaşantının bir parçası haline gelen bu mekânların sunduğu birçok tematik etkinlik ve oluşturduğu faaliyet alanları sayesinde, tüketim eylemini gerçekleştirirken, bir yandan da eğlenip, sosyalleşip, öğrenmektedir. Alışveriş merkezlerinde genel olarak tercih edilen mimari ve iç mimari dil, bireyleri büyülemek, zevk aldığına ikna etmek, zaman kavramını unutturarak uzun süreler mekânda kalmasını sağlamak üzerine özelleşmektedir. Alışveriş merkezleri gibi tüketim mekânlarının, mimari ve iç mimari tasarımında bireyleri manipülatif olarak etkileyecek, görünür ve örtük algılarına girecek uyarımlar kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı bir tüketim mekanı olan ve rastgele örneklem yoluyla seçilen İstanbul Anadolu yakasında bulunan Palladium alışveriş merkezini, konuyla ilgili literatüre dayandırıp, kavramsal olarak incelemek ve görsel çözümleme yaparak, bu mekan için iç mimari açıdan ele alındığında ortaya çıkan manipülatif sonuçları değerlendirmektir. Çalışmanın yöntemi kuramsal tartışmanın yanında görsel çözümlemedir.

Keywords: