Abstract:

ÖZET Geniş kitlelere en yaygın ve en etkili ulaşan kitle iletişim aracının televizyon olduğu bilinen bir gerçektir. Popüler televizyon dizileri en çok tüketilen ve izler kitleyi en çok etkileyen programlar arasında yer alır. Türkiye’de yerli dizi sektörü son yıllarda ulusal televizyon kanallarındaki yabancı dizi hakimiyetini sona erdiren bir yükseliş içine girmiştir. Bir tarafta yabancı dizilerden uyarlama yerli diziler, diğer tarafta da ünü ulusal sınırlar dışına taşan ve başka ülkelere ihraç edilen özgün yapımlar. İster uyarlama isterse özgün olsun reklam gelirleri ve izlenme oranları arasındaki ilişki, diziler arasında yoğun bir rekabete neden olmaktadır. Dizi sektöründeki bu rekabet sonucu, bazı yapımlar düşük reytingleri nedeniyle öngörülen bölüm sayısını tamamlamadan “erken son” yapmaktadır. Reyting çıtasını atlayarak yayın hayatına devam eden dizilere bakıldığında bazı motiflerin cazibe merkezi olarak kullanıldığı görülmektedir. Cazibe merkezi bu motifler farklı dizilerde benzer şekilde tekrarlanan yapılar olarak izleyicinin karşısına çıkar. Motiflerin en dikkat çekici olanları “sahte, külkedisi beyaz atlı prens, aşk üçgeni, kötülük çiçeği, şer ittifakı, zorba aşık, şiddet, cezaevi, epik, amansız hastalık, hastane, mezarlık,” olmak üzere başlıca on iki başlık altında sayılabilir. İster uyarlama isterse özgün senaryolu olsun dizilerdeki dramatik çatışmalar cazibe merkezi bu motifler aracılığıyla inşa edilmektedir.

Keywords: