Özet:

Özet Theodor W. Adorno, İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD’deki kültürel görüngülere ilişkin izlenimlerine dayanarak medyanın toplumu homojenleştireceğine dair bir kehanette bulunur. Benzer kılınmışlığın üreteceği şiddetin 1984 romanındaki gibi totaliter bir sosyo-politik sistemleri öne çıkacağını varsayar. Bu süreçteki asli kültürel failin kitle iletişimi olduğu birçok başka düşünür tarafından da teyit edilir. Sözgelimi Lyotard, 1950'lerden sonra gündelik yaşamda gittikçe daha merkezi bir rol oynayan elektronik medyanın can alıcı önemine işaret eder. Stevenson ise; “geç modern kültürler hakkında konuşmanın medya kültürleri hakkında konuşmak demek olduğunu belirtir. Jameson için, kitle iletişim sistemlerinin hâkimiyetinde şekillenen toplumsal bir dünyanın geç modern dönemin temel karakteristiklerine sahip olacağı konusunda kararlıdır, vs. Denebilir ki, Gutenberg’in matbaayı icadıyla, ilkin basılı kitap, gazete, afiş, broşür; ardından telgraf, radyo, televizyon gibi elektronik medya biçimlerinin gelişimiyle birlikte de, toplumsal dünyanın kültürel sınırları daha da genişler. Medyanın tarihsel gelişim sürecinin günümüzde internet medyasına evrildiği aşamada ise, gündelik hayatın radikal ve öngörülemez biçimde değiştiği, daha önceki düşünce, tutum, algılama ve davranış biçimlerinin yeni bir kültürel kategori yarattığı söylenebilir. Gündelik hayatın bu biçimde değişimiyle oluşan kültürel yapıya, kültür endüstrisi, kitle kültürü, popüler kültür ve günümüzde de postmodern kültür gibi farklı isimler verilmektedir. Adına her ne denirse densin, yeni oluşan kültürel eğilimlerin barındırdığı sosyo-kültürel ve sosyo-politik itkiler, özgün duyuş ve davranış biçimlerinin tedrici olarak yok oluşunu, sıradanlığın normalize edilip bireyin değer ve zaman/mekân algısı tepetaklak ettiği bir vakıadır. Eskinin seçkinci kültürel ürün ve pratiklerine erişim imkânlarını da köktenci biçimde değiştiren bu yeni kültürel eğilim, yüksek kültüre olan talebi farklılaştırmakla kalmamış, aynı zamanda ayağa düşürmüştür. Bu farklılaşma, popüler medya kültürü lehine olup halen devam etmektedir. Bu çalışmada, postmodern medya kültürünün temel ilke ve karakteristiklerine ilişkin genel bir belirlemenin yanı sıra, söz konusu kültürel görüngü ve dinamiklerin eleştirel bir okuması yapılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: