Abstract:

Günümüz işletmeleri örgütsel etkinliği, verimliliği artırmak ve faaliyetlerin maliyetlerini düşürmek için faaliyete dayalı yönetimi strateji olarak benimsemeleri gerekir. Ürünler faaliyetleri ve faaliyetler kaynakları tüketir anlayışıyla bütün süreçlerin ve faaliyetlerin analizini yapılarak, sürekli gelişmenin kritik bir teknik parçası elde edilir. Üretim için yapılacak faaliyetlerin kök nedenlerini araştırır ve zaman, kaynak kayıplarını önler. Birincil amaçlara doğrudan katkı yapan faaliyetlere yönelerek ürün değerinde üstünlük oluşturur. Üretim ve ticari süreçlerin her birinde meydana gelen faaliyetleri, yeniden yapılandırarak değer katmayan faaliyetleri ortadan kaldırabilir. Özellikle ürün maliyetinin önemli bir kısmını oluşturan, genel üretim maliyetlerinin izlenmesinde ve sorunların sebeplerini kanıtlamada stratejik bir anlayış kazanmanın iyi bir aracıdır. Faaliyetlerle maliyetler arasında sebep-sonuç ilişkisi kurularak maliyet dağıtıcıları belirlenir. Çalışma faaliyetlerinin izlendiği kaynak dağıtıcıları, faaliyetlerin maliyetlerinin izlendiği (maliyet havuzlarına) faaliyet dağıtıcılar ve maliyet havuzlarında oluşan diğer maliyet unsurlarının izlendiği maliyet dağıtıcıları belirlenir. Faaliyet dağıtıcılarıyla maliyet unsurlarına dağıtım yapılır. Faaliyet dağıtıcıları, kaynak tüketim maliyetlerini belirlemek için kullanılır. Bunlara maliyet objeleri denir Birim, takım, ürün ve tesis seviyesinde faaliyete dayalı maliyetler oluşturulur. Bu maliyetler,iyi süreç uygulamalarıyla veiyi alternatifin maliyet matrisiyle karşılaştırması yapılarak, her süreçte faaliyet maliyetleri düşürebilir ya da düşük maliyetli faaliyetler seçilebilir. Süreçteki fonksiyonların gerekli olup olmadığı, hangi faaliyet ve seçeneğin daha iyi üretime elverişli olduğu saptanabilir. Aynı ve benzer faaliyetlerle farklı mamullerin üretilmesinde kullanılacak parçaların oluşturulmasını mümkün kılabilir. Gereksiz faaliyetleri ortadan kaldırma çalışmalarında kalite, güvenirlilik, müşterinin arzuladığı özelliklerden fedakârlık yapmadan iyileştirme yapılarak,iyi rakip ürün özellikleriyle ve maliyetleriyle kıyaslama yapılır. Alternatif faaliyetler ve kaynaklar üzerinde odaklanma ile maliyet farklılaştırmayla birlikte üretimde standartlaşma sağlayarak, sürekli gelişme ve rekabette işletmeye üstünlük sağlayabilir.

Keywords: