Abstract:

Bu çalışmanın amacı, depresif belirti ve umutsuzluk düzeylerine yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapi programı hazırlamak ve görme engelli bireylerde programın etkililiğini değerlendirmektir. Bu etkinin değerlendirilmesi için yarı deneysel bir yönteme başvurulmuş, kontrol grupsuz öntest - sontest deneme modeli kullanılmıştır. On oturumdan oluşan 90 dakika süren programda, kendini gözlemleme, yarar zarar analizi, kanıtları inceleme, kendi kendini eleştirmeye karşı çıkma, nefes egzersizleri, olumsuz otomatik düşünceleri yakalama, psiko-eğitim gibi bilişsel yöntemler kullanılmıştır. Program, İstanbul ilinde görme engellilere hizmet veren bir rehabilitasyon merkezinde 18-34 yaşları arasında 4 kadın 8 erkek toplam 12 görme engeli olan bireye uygulanmıştır. Müdahale programını değerlendirmek amacıyla katılımcıların depresif belirti düzeylerini belirlemek amacıyla “Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ)”, umutsuzluk düzeylerini belirlemek amacıyla ise “Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ)”, kullanılmıştır. Ölçme araçları çalışma grubuna program öncesinde ön test, programın bitiminde ise son test uygulanmıştır. Verilerin analizinde Wilcoxon işaretli sıra testi kullanılmıştır. Yapılan analizler çalışma grubundaki görme engelli bireylerin depresif belirti ve umutsuzluk düzeylerinin bilişsel-davranışçı grup terapi programı sonrasında anlamlı düzeyde azaldığı saptanmıştır.

Keywords: