Abstract:

Türkçenin ilk yazılı metinlerinde kullanılan zarf-fiil ekleri, Türkçenin tarihi dönemlerinde süreç içerisinde fonetik, morfolojik veya semantik olarak değişikliklere uğramış, bir kısmı günümüze kadar ulaşmış, bir kısmı kullanımdan düşmüş, sonradan ihtiyaçlar doğrultusunda bunlara yenileri eklenmiştir. Zarf-fiillerin yapılarının açıklanması, tarihi gelişim sürecindeki şekil değişiklikleri veya ekin tanıklanması amacıyla zarf-fiil eklerinin ağızlardaki durumunun tespit edilmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmada Afganistan Özbek ağızlarında yaşayan zarf-fiil ekleri tespit edilmeye çalışılmış, standart Özbek Türkçesinde yer alan veya almayan zarf-fiil eklerinin varlığı ve anlam alanları tespit edilmeye çalışılmıştır. Zarf-fiil ekleriyle ilgili derlemeler ise Afganistan Özbek dili konuşurlarından yapılmıştır. Çalışmamızda ayrıca, standart Özbek yazı dilinde kullanılmayan zarf-fiil ekleri tespit edilmeye çalışılmıştır.            

Keywords: