Birden fazla ekin birleşmesiyle ortaya çıkan biçimbirimlere birleşik ek denmektedir. Birleşik cümleler ve birleşik kelimeler gibi birleşik ekler de eski dönemlerden beri Türkçenin yapısında yoğun olarak görülmektedir: -mAdIn (> -mAdAn), -AcAk, -dUkdA, -lAyU (> lAyIn) gibi… Türkçenin yakın geçmişinde ortaya çıkan -msA- (azımsamak, benimsemek), -mAcA (bulmaca, çekmece), -lAş- (liberalleşmek, aykırılaşmak), -lAn- (dayılanmak, diklenmek), -AnAk (gelenek, görenek) gibi ekler de artık dil bilgisi kitaplarında birleşik ek biçiminde yer almaktadır. Bu makalede addan zarf türeten ve birleşik ek olduğu konusunda kimsenin itirazı olmadığı -cAsInA, -lAyIn ve -cIlAyIn gibi eklere temas edilmekle beraber -InA/-sInA (domuzuna, böylesine), -lAmA (apazlama, balıklama), -lAmAsIna (uzunlamasına, enlemesine), -lArI (geceleri, gündüzleri), -lArdA (geçenlerde, bugünlerde), -AdAk (cartadak, dangadak) gibi Türkçe Sözlük’e türevleri girmiş, ancak hâlâ dil bilgisi kitaplarında kendine yer bulamamış olan yeni birleşik ekler ve bunların Türkçe Sözlük’teki kullanımları hakkında da bilgi verilecektir.
Morphemes which occur with combination of more than one affix are called compound affixes. As compound sentences and compound words, compound affixes have been seen heavily in the structure of Turkish since old times, too. As -mAdIn (> -mAdAn), -AcAk, -dUkdA, -lAyU (> lAyIn)… Anymore, affixes as -msA- (azımsamak, benimsemek), -mAcA (bulmaca, çekmece), -lAş- (liberalleşmek, aykırılaşmak), -lAn(dayılanmak, diklenmek), -AnAk (gelenek, görenek) which occurred in the recent past of Turkish are involved in grammar books as compound affixes, too. In this article, together with it is pointed out that there is nobody’s objection about affixes as -cAsInA, -lAyIn and –cIlAyIn are lexicalize adverbs from substantives and they are compound affixes; information will be provided about new compound affixes as as -InA/-sInA (domuzuna, böylesine), -lAmA (apazlama, balıklama), -lAmAsIna (uzunlamasına, enlemesine), -lArI (geceleri, gündüzleri), -lArdA (geçenlerde, bugünlerde), -AdAk (cartadak, dangadak), whose derivatives have a part in Turkish Dictionary yet but still could not find a place in grammar books
Alan : Filoloji
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|