Özet:

AİHS’ni diğer uluslararası bölgesel veya evrensel insan hakları düzenlemelerinden ayıranönemli özelliği etkili bir şekilde çalışan yargısal mekanizmalara sahip olmasıdır. Yürürlüğe girdiği tarih olan 1953’ten 1990’lı yıllara kadar başarılı bir performans gösteren bu denetim mekanizmaları Sözleşmeye taraf olan devlet sayısının üç kattan daha fazla artması, dolayısıyla sayısı giderek fazlalaşan bireysel başvurular karşısında tıkanma noktasına gelmiştir. Taraf devletler sistemdeki tıkanıklığı aşmak için 11 No.lu Protokolle denetim mekanizmalarında köklü değişiklikler yapmışlardır. Ancak, bireysel başvuru sayısındaki artış hızı karşısında 1998 yılında yürürlüğe giren yeni sistem de kısa sürede alarm vermeye başlamıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin artan iş yüküyle baş edebilmesi için düşünülen çare 14 No.lu Protokol olmuştur. 14 No.lu Protokol mevcut sistemi esaslı bir şekilde değiştiren bir reform olmaktan ziyade, uygulamadaki aksakları gidermeye ve işlerin akışını hızlandırmaya yönelik tedbirler içermektedir. Getirilenbüyük yenilik bireysel başvuruları elemek için tek Hâkimden oluşan yeni bir organın kurulmasıdır.

Anahtar Kelimeler: