Abstract:

ÖZET Yaşlanma; zamanın ilerlemesiyle organizmanın tüm hücre, doku ve organlarının fonksiyonlarının azalmasıyla ortaya çıkan olağan bir süreçtir. Yaşlanma ile beraber iskelet sisteminde de birtakım değişiklikler meydana gelmektedir. Özellikle yaşlı bireylerde, iskelet sisteminde dejeneratif eklem hastalıkları olarak bilinen, osteoartrit ve romatoid artritin görülme sıklıkları artmaktadır. Araştırmamızda, Çayönü, Aşıklı Höyük, Diyarbakır/Salat Tepe, Van Karagündüz, Hakkâri, Büyüksaray/Eski Cezaevi, Börükçü, Adramytteion/Örentepe, Symra Agorası, Nif, Tios, Tlos, Kuşadası/Kadı Kalesi, Giresun Adası, Eski Van Kalesi, Minnetpınarı, Erzurum/Güllüdere ve 19.yy. Mersin/Kelenderis toplumlarına ait paleoantropolojik çalışmalar incelenerek yaşlı bireylerde dejeneratif eklem hastalıklarının görülme sıklıkları ve nedenleri ele alınmıştır. Eski Anadolu toplumlarında, dejeneratif eklem hastalıklarının özellikle 40-60 yaş aralığındaki bireyleri etkilediği görülmüştür. Eski Anadolu Toplumlarında, osteoartrit ve romatoid artrite erkek bireylerde kadın bireylerden daha fazla rastlanılmaktadır. Eski Anadolu toplumlarında geçim ekonomileri bağlı olarak bireylerin, günlük fiziksel aktiviteleri de çeşitlilik göstermektedir. Bu fiziksel aktivitelere bağlı olarak bazı eklem bölgelerinin aşırı kullanılması, uzun süre aynı eklem üzerinde tek tip iş yapılması ve eklem bölgelerine aşırı yüklenilmesinin yarattığı mekanik stresin dejeneratif eklem hastalığının gelişmesinde etkili olduğu düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: dejeneratif hastalıklar, yaşlılık, osteoartirit, romatoid artrit

Keywords: