Özet:

Günümüz ekonomi sistemlerinde mal üreten ve hizmet sunan iki temel birim vardır: Özel kesim ve kamu kesimi. Özel kesim, bireysel fayda sağlayan mal ve hizmet sunarken, kamu kesimi, toplumsal fayda ve pozitif dışsallık sağlayan mal ve hizmet sunmaktadır. Zaman zaman sosyal, ekonomik ya da yönetim sistemleri sebebiyle kamu sektörünün özel mal ve hizmet sunduğu da görülmektedir. Devletin sunduğu hizmetler, hizmetin sunuş şekli, hizmetin hedef kitlesi ve ekonomik yansımasına göre çeşitli sınıflandırmalara tâbi tutulabilir. Bunların en bilineni tam kamusal, yarı kamusal ve özel mal ve hizmetler sınıflandırmasıdır. Literatürde adalet hizmetleri çoğunlukla tam kamusal mal ve hizmet bağlamında değerlendirilir. Bu noktada, “adalet hizmeti” kavramından ne anlaşılması gerektiği önemli olmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle terminolojik bakış açısı kullanılarak adalet hizmetlerinin kavramsal çerçevesi oluşturulacak ve adalet hizmetlerinin hukuki ve ekonomik niteliği tartışılarak bu hizmetlerin kamusal mal ve hizmet sınıflandırması içindeki yeri belirlenmeye çalışılacaktır. Daha sonra, adalet hizmetlerinde etkinliği belirleyen faktörler ve uygulamadaki mevcut durum incelenecektir. Ayrıca bu çerçevede, bu hizmetlerin sunumunun, merkezi bütçe üzerindeki yükü ele alınacaktır. Son olarak da Türkiye’de etkin bir adalet hizmeti sunumunun oluşturulması için yapılması gerekenler belirtilecektir.

Anahtar Kelimeler: