Abstract:

Tokatlı Ebubekir Kânî 18. Yüzyılın meşhur inşa yazarlarındandır. Şairliği varsa da, o daha çok mizahî nesri ve latifeleriyle tanınmıştır. Türkçe Divan’ından başka dostlarına yazdığı mektuplarından oluşan Münşeat adlı bir eseri de vardır. Kânî fıtrat olarak derbeder mizaçlı, kalender meşrepli birisidir. Nükte ve şakayı çok sever. Kızdığı ve sevmediği kişileri hicvetmekten hoşlanır. Çok sıkıya gelmeyen, kurallı yaşamayı sevmeyen Kânî, devlet memurluğunu fazla sürdürememiştir. Bükreş yöresinde resmî görevde bulunurken dostlarına yazdığı mektupların bazısı latife ve mizah içerikli olmakla birlikte, kimisi de müstehcen ifadeli ağır yazılardır. Yüz kızartacak kadar hicivli ve sövgülü yazılarını ya, Arapça ve Farsça tamlamalarla yüklü bir Türkçeyle yazmış veya sadece Arapça olarak kaleme alarak, bir nevi saklamak istemiştir. Bu makalede tanıdığı bazı kişilere yazdığı daha çok özel mektuplardan derlenmiş mizahî ifadelere yer verilmiştir. Bu metinlerin bir kısmı latife ve nükteli tatlı ibareler, bir kısmı da hakaret yüklü hicivli yazılardır. Anahtar Kelimeler: Kânî, mektup, mizah, hiciv., münşeat.

Keywords: