Görüntüleme
71
İndirme
11
Deve, çöllerde yaşaması, uzun süre susuzluğa dayanması ve yük taşımacılığında kullanılması gibi yönleriyle önemli bir hayvandır. Bilinen özellikleriyle deve genelde İslâm toplumlarında, özelde ise Arap toplumunda önemli bir hayvandır. Deve, benzer özellikleri sebebiyle Türkler ve Türk kültürü açısından da önemli bir hayvan olarak kabul görmüş ve deve etrafında gerek sözlü gerekse yazılı geniş bir dil malzemesi oluşmuştur. Edebiyatımızda ve kültürümüzde önemli bir değer olarak karşımıza çıkan deve, II. Meşrutiyet döneminde, 1911 yılında, Nurettin Rüştü ve Haydar Rüştü tarafından çıkarılan “Cadaloz Gazetesi”nde mizahî bir unsur olarak kullanılmıştır. Dönemin siyasi yapısını ele alan bu gazete, 4 Nisan - 9 Eylül 1911 tarihleri arasında 45 sayı olarak çıkmış ve daha sonra da yayın hayatına son vermiştir. Söz konusu gazete ayrıca her ay mizahi bir kitap basımına da karar vermiştir. İşte bu kitaplardan biri de “Cadalozun Devesi” başlığını taşıyan eserdir. Eserde deve, zorluklara katlanması, susuzluğa ve açlığa dayanması, omzuna yüklenen ağırlıklar sebebiyle devrin insanının yaşamıyla ilişkilendirilerek mizahi bir dille anlatılmıştır. Eserde “Tavork, Kaparoz, Kokoz, Çil Horoz, Kokoroz ve Aforoz” takma isimleriyle kaleme alınmış altı şiir bulunmaktadır. Bu şiirlerin her birinde toplumdaki insanlar deveye benzetilerek devenin vasıfları üzerinden topluma mesaj verilmeye çalışılmıştır. Bu mesajlarda topluma veya dönemin yöneticilerine yönelik mizahın yanında yer yer hicve de rastlanmaktadır. “Cadalozun Devesi” adlı esere devenin, mizahi bir öğe olarak kullanılması ve insan yaşamıyla özdeşleştirilmesi açısından bakıldığında insanın daha çok çalışarak ve çabalayarak, özgürlüğü için mücadele etmesi ve onu kazanması gerektiği düşüncesinin vurgulandığını söylemek mümkündür. Zira özgürlükten maksat, insanın tembelliğe alışması, vatanını ve milletini unutması demek değildir. Bu çalışmada “Cadalozun Devesi” adlı eserde yer alan şiirler; içerik, şekil, dil-üslup ve ahenk başlıkları altında incelenerek devenin kültürümüzdeki yeri ve öneminden hareketle mizah ve hiciv unsuru olarak kullanılması üzerinde durulacaktır.
Deve is an important animal with its aspects such as living in the deserts, lasting long suspicion and being used in cargo transport. With its known characteristics, sheep is usually an important animal in the Islamic communities, especially in the Arab society. Deve, due to its similar characteristics, was also recognized as an important animal in terms of the Turkish and Turkish culture, and a wide language material was formed around the deve, or oral or written. We have a great value in our literature and culture, II. During the period of legitimacy, in 1911, it was used as a humorous element in the "Cadaloz Gazette" published by Nurettin Rüştü and Haydar Rüştü. The newspaper, which discussed the political structure of the period, came out in 45 numbers between 4 April and 9 September 1911, and later ended its publication life. The newspaper also decided to publish a humorous book every month. This is one of the books that has the title of “The Giant of the Fate”. In the work, the devil, the suffering of difficulties, the resistance to thirst and hunger, due to the weights loaded on his shoulder, is associated with the life of the revolutionary man in a humorous language. The work contains six poems with the titles "Tavork, Caparoz, Coconut, Cherry Horse, Coconut and Aforoz". In each of these poems, people in the society were attempted to be compared to the sheep and communicated to the society through the qualities of the devil. In these messages, there is also a place where the humour towards the society or the governors of the time is found. From the point of view of the work called "The Giant of the Fate", it is possible to say that when it comes to being used as a humorous element and identified with human life, it is emphasized by the idea that man should struggle for freedom and win it with more work and effort. For freedom does not mean that man is accustomed to humility, that he forgets his homeland and his people. In this study, the poems included in the work called "Cadalozun Devesi" will be studied under the contents, shapes, languages and consensus titles and will focus on the use of the place and importance of the word in our culture as a movement of humor and humour.
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley