Abstract:

Dinin ve felsefeninönemli konularından biri Tanrı’dır. Tanrı konusunda tarih boyunca birbirinden farklı anlayışlar ileri sürülmüştür. Bu anlayışların bir kısmı dini referans alırken diğer bir kısmı dini anlayıştan tamamen farklı bir tarzda ortaya konulmuştur. Tanrı’nın varlığı ve nitelikleri hakkında söz söylemeyen sistem filozofu yok gibidir. Bir sistem filozofu olan Fârâbî de bu filozoflardan biridir. Bu çalışmada kültür havzamızın önemli filozoflarından biri olan Fârâbî’nin, Tanrı’nın varlığı ve nitelikleri konusundaki fikirlerini araştırmayı ve yeniden yorumlamayı amaç edindik. İslam felsefesinde Tanrı’nın varlığının rasyonel bir yolla sistemleştirilmesinde Fârâbî’nin rolü son derece önemlidir. Fârâbî’nin Tanrı konusundaki fikirlerini önemli kılantemel unsur ise hem dini referansları bilmesi hem de ciddi anlamda felsefi birikime sahip olmasıdır. Fârâbî felsefesinin temelinde Tanrı yer almaktadır. Fârâbî, Tanrı anlayışını ortaya koyarken kendine özgü bir öğreti geliştirmiş ve İslam kültürü içerisinde, Tanrı’dan, felsefenin diliyle bahsetmiştir. Tanrı’yı zorunlu varlık olarak gören Fârâbî, Tanrı’da varlık ve mahiyet ayırımı olmadığını belirleyen ilk filozoftur. En güzel isimlerle Tanrı’yı tanıtmaya çalışan Fârâbî’ye göre Tanrı’nın tanımı ise yapılamaz. Zira her tanımlamada bir sınırlama söz konusudur. Fârâbî düşüncesinde Tanrı’ya verilecekuygun isim Tanrı’nın her bakımdan “en mükemmel” varlık olduğudur.

Keywords: