Özet:

Son yıllarda artan nüfusla birlikte mevcut kaynaklar üzerindeki baskının artması, kaynakların sürdürülebilir kullanımı önemli hale getirmiştir. Şehirleşmenin artması ile tarımsal araziler üzerindeki yoğun baskı ve ormanların tahrip edilmesi gibi problemler, doğru arazi kullanımının nasıl olabileceği üzerine insanları düşündürmeye başlamıştır. Doğada mevcut olan kaynakların doğasına zarar vermeden, sürdürülebilir ve optimal fayda sağlayacak bir planlama, arazi kullanımı çalışmalarının temel altlığını oluşturmalıdır. Coğrafi potansiyelin ortaya konması ve sürdürülebilir bir şekilde planlanması gelecek kuşaklar açısından önem arz etmektedir. “Analitik Hiyerarşi Süreci ile Optimal Arazi Kullanımının Belirlenmesi: Melendiz Çayı Havzası Örneği” isimli çalışmada öncelikle araştırma alanı ile ilgili envanter çalışması yapılmış ve arazi kullanımı üzerinde etkili olan doğal ve beşeri faktörler belirlenmiştir. Bu kapsamda arazi kullanımına etki eden faktörler bağımsız değişkenler kabul edilerek arazi kullanımı üzerindeki etkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Coğrafi Bilgi Sistemleri Destekli Çok Kriterli Karar Verme (C-ÇKKV) analizi, Analitik Hiyerarşi Tekniği ile entegre olarak kullanılmış ve havzanın arazi kullanımı uygunluk analizi yapılmıştır. Mevcut kullanımlarla analiz sonuçlarından elde edilen potansiyel uygun alanlar kıyaslanmış ve havzanın yaklaşık % 13’ünün amaç dışı kullanıldığı sonucuna varılmıştır. Amaç dışı yanlış kullanımlar mekânsal olarak tespit edilerek nasıl kullanılması gerektiği önünde öneriler getirilmiştir. Alanlar üzerinde yanlış arazi kullanımı yerine planlı arazi kullanımı ile faaliyet göstermesi, havzadaki nüfusun geleceği açısından hayati önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: