Abstract:

İklim değişikliğinin doğal ve sosyal ortama yansımaları ve bu sorun üzerine çözüm arayışı çabaları gelişmektedir. Bu çabalar içerisinde iklim sisteminin gelecek dönemlerdeki zorlamalara nasıl tepkiler vereceğini öngörmek için kullanılabileniyi araç iklim modelleridir. Günümüzde çeşitli küresel iklim model çıktılarından dinamik ölçek küçültme yöntemi ile çözünürlüğü daha yüksek bölgesel model sonuçları elde edilmeye çalışılmaktadır. Türkiye’de de Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından, Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 5. Değerlendirme Raporu (AR5) kapsamındaki küresel iklim modelleri ve senaryo çıktıları ile iklim projeksiyonları bölge, havza ve il ölçeğinde uygulanmaktadır. Bununla birlikte Kazdağı yerel ölçeğinde herhangi bir yağış projeksiyonu çalışmasına ulaşılamamıştır. Konumu, özel topografyası, kuzey ve güney yamacında farklı iklim, doğal ve sosyal ortamları ile büyük öneme sahip olan Kazdağı’nın iklim değişikliğinden nasıl etkileneceği üzerine araştırma ihtiyacı hissedilmiştir. Bu çalışma Kazdağı’nın ikliminde ve buna bağlı olarak ağaç formasyonunun dağılışında 2000-2099 yılları arasındaki olası değişikliklerin tespitine yönelik devam eden doktora çalışmasının bir kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışmada 1971-2000 dönemine ait ve MGM tarafından HadGEM2-ES/RegCM4.3.4 küresel/bölgesel çıktılarıyla üretilmiş iki senaryoya ait (RCP4.5 ve RCP8.5), 2016-2040; 2041-2070 ve 2071-2099 dönemlerine ait yıllık ortalama toplam yağış anomali değerleri kullanılarak Kazdağı ve Yakın Çevresi’nde yağışlardaki olası değişiklikler ortaya konulmuştur. Dağlık topografyanın tüm yüzeyinde 10mx10m grid merkezlerinin yağış değerleri Coğrafi Bilgi Sistemleri programı yardımıyla hesaplanıp modellenerek sahanın yağış analizleri yapılmış ve haritaları üretilmiştir. Bulgulara göre Kazdağı ve yakın çevresinde yağışlar her iki senaryo için de bu yüzyılın sonuna kadar önemli ölçüde artmaktadır.

Keywords: