Abstract:

İlköğretim Okulları (6., 7., 8. sınıflar) için hazırlanan Türkçe sözlüklerin; Türkçe ders kitaplarındaki (MEB; 6., 7., 8. sınıflar) "söz varlığı"nı yansıtma düzeyini belirlemek ve sözlük hazırlayıcılara çeşitli öneriler getirmek üzere hazırlanan bu çalışmada betimsel araştırmalardan tarama modeli kullanılmıştır. Sözlükçülük ve okul sözlükçülüğü üzerinde durularak; sözlük hazırlama esasları açıklanmış ve okul sözlüklerinin eğitim-öğretimdeki işlevlerine ve yararlarına değinilmiştir. İlköğretim 6., 7., 8. sınıflara yönelik olarak hazırlanan değişik tarihlerde, değişik yayınevleri tarafından yayımlanmış toplam 5 (beş) Türkçe Okul Sözlüğü olasılığa dayalı basit tesadüfî örnekleme yoluyla seçilmiştir. Belirlenen sözlükler, modern Sözlükbilim yöntem ve ilkelerine uygunluk bakımından incelenmiştir. Ders kitaplarındaki anlatı metinleri taranarak, “Cibakaya 2.2.” dizin programına aktarılmış ve alfabetik dizin elde edilmiştir. Alfabetik dizinin “a” maddesini oluşturan madde başı birimlerin sıklık değerleri ve belirlenen 5 (beş) Türkçe okul sözlüğünde bulunma durumları saptanarak tablo halinde gösterilmiştir. Araştırma sonucunda; İlköğretim Okulları için hazırlanan Türkçe sözlüklerin, Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığını yansıtma düzeylerinin yeterli olduğu, ancak modern Sözlükbilim yöntem ve ilkelerinden yeterince yararlanılamadan hazırlandığı ortaya konulmuştur.

Keywords: