Özet:

Birinci İznik Konsiline Arnavutluk’tan piskopos katılımının gerçekleşmiş olması, Hıristiyanlığın Arnavut bölgelerinde erken bir tarihten itibaren var olduğunu göstermektedir. Yönetim açısından Bizans’a bağlı olmasına rağmen Arnavut Piskoposlukları, inanç bakımından VIII. yy’a kadar Batı’ya bağlı kalmaya devam etmiştir. Ancak VIII. yy’da her ne kadar Doğu Kilisesine bağlanılmış olunsa da bazı piskoposluklarda bu durum değişkenlik arz etmiştir. Çünkü Arnavutluk, coğrafî konumu itibariyle, tarih içerisinde meydana gelen Doğu ile Batı Roma İmparatorluğu arasındaki siyasî ve dinî çekişmelerinçok hissedildiği yerlerden biri olmuştur. Aynı zamanda dış güçlerin siyasî üstünlük kurma ve güç elde etmek amacıyla Hıristiyan inancını bu doğrultuda kullandıkları bilinmektedir. Bu bağlamda Durrës piskoposluğu örneğinde olduğu gibi bölgenin siyasî gücünün el değiştirdiği durumlarda karşı kilisenin din adamlarını sürgüne gönderecek kadar bir baskıya maruz bırakılmıştır. Böylece bir nevi dış güçlerin ve kiliseler arasında süre gelen çekişmelerin din adamları ve Arnavut halkın birtakım sıkıntılar yaşamasına neden olduğu denilebilir. Fakat kiliseler arasındaki çekişmeler bazı durumlarda artmış olsa da bu durum Batı’da vb. yerlerde meydana gelen kanlı mezhepsel çatışmaların boyutuna ulaşmamıştır.

Anahtar Kelimeler: