Özet:

İstiğnâ, “ğny” fiil kökünün istif’al kalıbından olan bir kelimedir. Kur’an’da dört yerde geçen “istiğna”, bir ayette Allah’a, üç ayette ise insana (müşrik insan) izafe edilmiştir. İstiğnâ sözcüğü, Allah ile ilgili kullanıldığı ayette, “ğny” kökünden bir sıfat ve aynı zamanda “esma-i hüsna” dan (Allah’ıngüzel isimleri) olan “ğanî” kelimesiyle aynı anlamda kullanılmıştır. Dolayısıyla “ğny” kökü (ğanî, iğnâ ve istiğnâ şeklinde) Allah’ın bir fiili olarak kullanıldığı ayetlerde, “Allah Teâlâ’nın kullarından dileğini zenginleştirmesi (muğnî), zâtında ve sıfatlarında her türlü ihtiyaçtan münezzeh olması, kendi kendine yetmesi ve başkasına muhtaç olmaması” anlamını ifade eder. İnsana nispet edilen ayetlerde ise insanın hakkı ve haddi olmayarak kendisini yeterli görüp ilahi rehberliğe, Hz. Peygamber’e ve onun çağrısına ihtiyaç duymadığını sanması, Allah’tan ve günah işlemekten korkmaması, bu dünyanın zevkleriyle iktifa edip ahirete muhtaç olmadığını düşünmesi, anlamına gelir. 

Anahtar Kelimeler: