Abstract:

Bütçe ve bütçe süreci kamusal hizmetlerin yerine getirilmesindeönemli araçlardan biridir. Bütçe ekonomik, siyasi, hukuki ve denetim fonksiyonları ile bu görevini yerine getirmektedir. Günümüzde toplum refahının sağlanabilmesi için bütçe süreci bir takım yeniliklerle ve değişimlerle karşı karşıya kalmaktadır. Bunlar içindeönemli olanlardan biri cinsiyet esaslı bütçeleme yaklaşımıdır. Geleneksel bütçe yaklaşımlarında cinsiyet konusu pek göz önüne alınmazken, cinsiyetler arasındaki eşitsizlik nedeniyle dikkatler bu konudaki gelişmelere odaklanmıştır. Bu süreçte, kamusal faaliyetler ana olarak kamu harcamaları ve kamu gelirleri ekseninde oluştuğu için, bu iki ana başlığın cinsiyet eşitliğine ve eşitsizliğine ne gibi katkılar yaptığının belirlenmesi kamu politikalarının etkilerinin belirlenmesi açısından önem kazanmaktadır. Popüler ve güncel bir konu olan cinsiyet esaslı bütçe yaklaşımı ile cinsiyet ve bununla ilgili konular, kamu kesimi faaliyetlerine hakim kılınmak suretiyle, kamu harcamaları, kamu gelirleri, devlet borçları, bütçe, bütçe süreci, bütçe çıktılarının değerlendirilmesi yapılmaktadır. Söz konusu bu değerlendirme cinsiyet baz alınarak yapıldığında, kamu politikalarının cinsiyet eşitliği, yada eşitsizliğine hizmet ettiği daha iyi anlaşılabilir ve gelecekte uygulanacak politikalara daha etkili yön verilebilir. Bu çalışmanın ana amacı, giderek artan bir öneme sahip olan cinsiyet esaslı bütçe ile ilgili temel tanımlamalara, uygulama çerçevesine, ve ülke örneklerine değinmektir. Çalışma bu amacını bir adım öteye götürerek cinsiyet eşitsizliklerini ölçen yöntemlere de değinmeye çalışmaktadır.

Keywords: