Abstract:

Abstract Dârüşşafaka dergisinin bilim, düşünce ve eğitim hayatımıza katkıları Darüşşafaka, Cemiyet-i Tedrîsiye-i İslâmiye tarafından yetim Müslüman çocukları okutmak için 1873 yılında İstanbul’da kurulmuş bir okuldur. Bu okulun mezunlar cemiyeti, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra, Darüşşafaka adlıyla aylık bir popüler bilim dergisi yayımlamaya başlamıştır. Dergi, 14 Haziran 1909 ─ 14 Mayıs 1910 tarihleri arasında İstanbul’da 12 sayı olarak yayınlanmıştır. Derginin amacı, okuyucuları matematik ve doğa bilimlerindeki yeni gelişmeler konusunda bilgilendirmektir. Dârüşşafaka’nın tarihiyle ilgili önemli bilgi ve belgeler de içeren dergide 10 farklı yazar tarafından kaleme alınmış toplam 38 makale yer almıştır. Makalelerin büyük çoğunluğu bilim, felsefe ve eğitim konusuyla ilgilidir. Yazarları arasında Salih Zeki ve Mehmed İzzet gibi dönemin önemli akademisyenleri bulunmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu makaleler incelenmiş, içerdikleri görüşler tespit edilmiştir. Derginin matematik ve doğa bilimlerini merkeze alan bir bilim anlayışı olduğu görülmektedir. Dergiyi çıkaranların XIX. yüzyılın ikinci yarısından sonra bilimlerdeki gelişmelerden esinlenerek Batı dünyasında ortaya çıkan çeşitli felsefelerin etkisini taşıdıkları dikkat çekmektedir. Derginin yazarları, bilimin, Osmanlı modernleşmesinin vazgeçilmez bir parçası olduğunu vutgulamaktadırlar. Dergideki yedi makalesinden, Salih Zeki’nin değişik konular hakkındaki görüşlerini öğrenmek mümkündür.

Keywords: