Özet:

Abstracten XXI yüzyılın başlarında yapılan dilbilimsel araştırmalar, insanın zihni yetenekleriyle ilgili konuları ele alan çalışmalarla tanımlanır. Açıkçası, insanın zeka veya aptallık gibi özelleklerininin dahil olmadığı bir insan faaliyeti yoktur. Kasıtlı bilişsel ve ahlaki yönlerin iç içe olması ile birlikte, zeka ve aptallık iletişime eşlik eder ve onu tamamlar. Araştırmacıların asırlık mesele olan zeka ve aptallık ile ilgili çalışmaları da bu noktada oldukça manidardır. Bilişsel dilbilim çerçevesinde, semantik alanda pek çok değişiklik insanın dünya anlayışındaki değişikliklerden ve kavramsal alandaki değişikliklerden türetilmiştir. İnsanlar genelde yaşam deneyimi, yaşamları için önemli tecrübelere odaklı, aynı zamanda mitolojik fikirler, duyusal deneyimlere dayanarak bir çok şeyi uydurma mantıksal kıyaslara yerleştirmeye çalışırlar. Modern dilbilimin antropolojik yönelimi disiplinler arası durumu ve kullanılan kavram kategorisini iki yeni paradigma kullanarak belirler. Bunlar bilişsel dilbilim, dil ve kültürel çalışmaların yanı sıra, yapısal ve anlamsal yönüdür. Buna ek olarak denebilir ki, tespit ve kavramları açıklamak için yerli dilbilim yöntem ve tekniklerini gözlemlemek sonucunda, bilişsel bilimler yeni bir yön kazanmıştır ve yeni metedolojiler geliştiririlmiştir. Bu makalede, Kazak dilinde zeka ve aptallık kavramlarının nesneleştirilmesi kavramı ve bunların paremiolojik analizi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın esas konusu, modern dilbilimin önemli alanlarının kesişme noktasıdır. Bu alanlar bilişsel dilbilim, kültürel ve dilbilimsel çalışmalar ve kavramsal dilbilimdir ve değindiği ana unsur ise beşeri insan merkezli paradigma çerçevesinde ele alınan, iç dünyası ve belirli bir kültür taşıyıcısı olarak, insandır.

Anahtar Kelimeler: