Abstract:

Abstracten Anadolu’da yüzyıllardır devam eden dokumacılık kültürü ve kendine özgü karakteristik özellikler taşıyan birçok halı dokuma merkezi bulunmaktadır. Sivas yöresi de bu dokumacılık merkezlerinden birisidir. Sivas il merkezinde ve bazı ilçelerinde çok yoğun olmakla birlikte hemen hemen bütün ilçelerinde havlı ve düz dokuma izlerine rastlanmaktadır. Bu ilçelerden biri de, halıları yöre ismiyle ün yapmış olan Altınyayla (Tonus)’dır. “Tonus halıları”, ilçenin ismi Altınyayla olarak değişmesine rağmen hala bu isimle tanınmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Altınyayla ilçe merkezi, Başyayla, Deliilyas, Kale, Kızılhöyük ve Mutubey köylerinde yerinde inceleme yapılarak, günümüzde bulunan halı dokuma örneklerini tespit etmek ve bazı teknik özellikleri ile motif, desen karakterini inceleyerek, ilçenin 21. Yüzyıl başlarındaki halı dokuma kültürünün ne durumda olduğu hakkında bilgi vermektir. Araştırma kapsamında; Tonus halısı ile ilgili literatür taraması yapılmış, ilçe Kaymakamı aracılığı ile Halk Eğitim Merkezi Müdürü ile birlikte halı dokumacılığı yapılan köylere gidilmiştir. Mahalle muhtarları ve yöre halkı ile sözlü görüşmeler yapılarak Altınyayla halı dokumacılığı araştırılmıştır. İlçede ve köylerde bulunan halılar incelenerek halının fotoğrafı, desen şeması, gözlemin yapıldığı yer, ürün sahibi, gözlem tarihi, ürünün dokunduğu tarih, oluşturulan ürün-eşya, hangi amaçla yapıldığı, ürünün boyutları, kullanılan iplik türleri, kullanılan renkler, ürüne verilen genel ad, kullanılan teknikler ile halıda kullanılan motif isimleri ve kompozisyon özellikleri açıklanmıştır.

Keywords: