Özet:

Abstract Oyuncaklar çocukların eğlenme, oyalanma ve kişisel gelişiminde önemli rolü olan objelerdir. İnsanlık tarihi ile birlikte var olduğu düşünülen oyuncaklar birçok oyunun da aracıdırlar. Arkeolojik kazılarda ele geçen buluntular oyuncakların antikçağlara kadar gidilebilen köklü geçmişleri olduğunu ortaya koymaktadır. Antik çağ yazarlarının günümüze ulaşan metinlerinden de döneme ait oyuncaklar hakkında bilgi edinmekteyiz. Oyuncaklar ayni zamanda üretildiği döneme ait birçok bilgiyi saklayan kültürel değerlerdir. Anadolu topraklarında oyuncakların varlığı hakkında arkeolojik buluntulardan hareketle Kalkolitik Çağ’a kadar inilebilmektedir. Devamında Tunç Çağı, Hitit, Frig ve diğer medeniyet dönemlerine ait oyuncak üretimleri kesintisiz devam etmiştir. Türklerin Anadolu topraklarına yerleşmesi ile birlikte kendi kültürleri ve Anadolu’daki kadim medeniyetlerin de etkisiyle oyuncak üretimi bölgesel özellikleri koruyarak devam etmiştir. Bu bağlamda oyuncak üretiminde ilk akla gelen Osmanlı Döneminin Eyüp Oyuncaklarıdır. Sanayileşme ve teknolojik gelişmeler sonucu dünya ticaretinde küresel şirketlerin medyayı ve internet ağını kullanarak etkili olması diğer birçok alandaki üretimlerde olduğu gibi yaratılan popüler kültürle birlikte kendi ürettikleri oyuncaklarını pazarlamaktadırlar. Sağlıksız malzemelerden üretilen bu tür oyuncaklar bir taraftan çocukların sağlığını diğer taraftan kültürel çeşitliliği tehdit etmektedir. Bu gelişmeler küçük ölçekli üretim yapan atölyeleri olumsuz etkilemekte ve birçoğu üretimini durdurmakta veya zor şartlar altında sürdürmeye çalışmaktadır. Bu tür üretimlerden birisi de  “Dedemin Oyuncakları Atölyesi” çalışmalarıdır. Beş kişiden oluşan atölyede dedelerinin eskiden yaptığı ahşap oyuncaklardan hareketle günümüzde çocukların tek başına oynayabileceği doğal malzemeler kullanarak oyuncaklar üretmektedirler. Bilinçli ailelerin tercih ettiği bu tür oyuncakların daha çok sayıda ebeveyne ulaşabilmesi için ülke genelinde birçok etkinliğe katılmaktadırlar.  Bu etkinliklerde oyuncaklarını daha geniş kitlelere tanıtmak ve üretimlerini çoğaltarak atölyelerini yaşatmaya çalışmaktadırlar. Bu tür atölyelerin her geçen gün çoğalması için ailelerin çocukları için doğal malzemeden üretilen oyuncaklara yönelmesi önemlidir. Toplumsal bilinçlenmenin arttırılması sağlıklı oyuncak üretimlerin çoğalmasını ve üretimlerin sürdürülerek atölyelerin yaşatılmasını sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler: