Abstract:

Rodos, Doğu Akdeniz’de sahip olduğu stratejik konum itibariyle tarih boyunca daima bu bölgede ki egemenlik mücadelesinin bir parçası olmuştur. Ada, Ege’deki Oniki Ada olarak ifade edilen adaların içerisindebüyüğü olup onların yönetim merkezi konumundadır. Aynı zamanda Ticari ve askeri bir üs olması nedeniyle, eski çağlardan itibaren bu bölgedeki hâkimiyet mücadelesininönemli sahalarından biri haline gelmiştir. Ada’nın 1309 yılından sonra Saint Jean Şövalyelerinin eline geçmesinden sonra burayı adeta askeri bir üs haline getirdiler. Zamanla adanın Osmanlı aleyhtarlığı yapıların merkezi haline gelmesi ve kendisi açısından buranın bir güvenlik sorunu oluşturması nedeniyle Osmanlı Devleti’ni Rodos’a yönelik bazı askeri tedbirler almaya yöneltti. Adanın alınmasını yönelik askeri harekât Fatih döneminde başlamışsa da, adanın fethi Kanuni Sultan Süleyman döneminde gerçekleştirilmiştir (21 Aralık 1522). Osmanlı Devleti, idaresi altına geçmiş olan Rodos’a merkeziyetçilikten uzak, idarî, mali, hatta adlî imtiyazları içeren özel bir statü uygulamıştır. 1821’de Mora’da başlayan Yunan isyanı çok geçmeden Rodos’a yayıldıysa da, Osmanlı Hükümeti adaya yeni birlikler göndererek isyanı bastırmıştır. Her ne kadar Osmanlı Devleti isyandan sonra ada da kontrolü tekrar sağlasa da bundan sonra sükûnet tam anlamıyla sağlanamayacak ve Rum isyanları 18 Ekim 1912 tarihli Uşi Andlaşması ile bu adanın İtalyanlara verilme sürecine kadar devam etmiştir.

Keywords: