Abstract:

Bilindiği gibi, doğu kültüründe “pendname”, “siyasetname” ya “öğütname” adı verilen eserler yaratılmıştır. Hükümdarlara yol gösteren bu eserler doğu edebiyatında önemli yer tutar. Doğu toplumlarında hükümdara, kimse akıl veremez ve yol gösteremezdi. Büyük Türk alimi Yusuf Has Hacip tarafından kaleme alınmış olan Kutadgubilig Türk edebiyatında bilinenönemli pendname örneğidir. Pendname türünde verilmiş eserlere Hint edebiyatında da rastlanmaktadır. Nitişastra olarak adlandırılan eserler; hükümdarlara ve hükümdar olacaklara devlet yönetimi bilgisi ve bir hükümdarın uyması gereken ahlak kurallarını öğretmeyi amaçlar. Bu türde verişmiş eserler akılda kalıcı olması ve kolay öğrenilebilmesi için masal ve özdeyiş olarak kaleme alınmışlardır. Dostça tavsiye, yararlı eğitim anlamına gelen Hitopadeşa; Sanskrit dili ile yazılmış ve Sanskrit edebiyatında Nitişastra (siyaset, ahlak kuralları) denilen türe ait bir pendnamedir. Yazarının Narayana olduğu bilinen Hitopadeşa’nın yazılış tarihi kesin değilse de bulunan nüshalardan bazılarında 1373 tarihi okunabilmiştir. Hitopadeşa; Dostluk kazanma, dostluğu sürdürme, savaş ve barış başlıkları altında dört bölümden oluşmaktadır. Hitopadeşa’da kırk kadar masal ve yedi yüz elli kadar özdeyiş bulunmaktadır. Bu çalışmamızda Hitopadeşa’da bulunan özdeyişlerden kadınlarla ilgili olanlarını irdeleyip, Hitopdaeşa’da kadın motifini ele alacağız.

Keywords: