Özet:

Emeviler dönemi vaaz ve dinî kıssa türünün ciddi anlamda gelişip öne çıktığı bir dönem olmuştur. Özellikle Emeviler döneminde bu türün daha çok rağbet görmesinin sebebi bu dönemin Sadru’l-İslâm dönemine daha yakın bir dönem olması, bu yönüyle toplumun ibadete dayalı hayata daha fazla sarılmış olmasıdır. Ayrıca Emeviler döneminde siyâsî kargaşaların ve otoriteye karşı yapılan isyanların artış göstermesi vaaz ve nasihat türünün halifeler tarafından da desteklenmesini sağlamıştır. Öyle ki Emevi halifesi Muâviye bu türden meclislerin her gün sabah ve akşam namazlarından sonra yapılmasını emretmiş, dinî konularda hitapta bulunan kişilere özel statüler vermiştir. Çünkü toplumu aşırılıklardan uzak tutmak, dünyadan uzaklaşıp ahirete tutunmalarını, iyiliğe ve fazilete teşvik edilmelerini sağlamak, gayr-ı ahlâkî davranışlardan uzaklaştırmak, toplumun inanç değerleri göz önüne alındığında, ancak dinî nasihatlerle gerçekleştirilebilirdi. Bütün bunlara bağlı olarak özellikle Emeviler döneminde bu tür çok rağbet görmüş, sadece otorite tarafından değil bu dönemdeki siyâsî gruplar tarafından bir dinî ve siyâsî bir propaganda aracı olarak da kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: