Özet:

Kemaleddin İbnü’l-Hümâm, Sivas asıllı bir ailenin çocuğu olarak Mısır’da doğmuş ve orada vefat etmiş, aklî ve naklî ilimlerde allâme kabul edilen çok yönlü bir âlimdir. Bu makale İbnü’l-Hümâm’ın akıl ve nakil anlayışını tespit etmeyi hedeflemektedir. İlim tarihine kalıcı eserler bırakan âlimlerin temel meseleler hakkındaki görüşlerinin tespiti yol gösterici ve ufuk açıcı olmaktadır. İbnü’l-Hümâm’ın akıl ve nakil anlayışını ortaya koyabilmek için; aklın alanına (mecâlü’l-akl), naklin alanına (mecâlü’n-nakl) ve akıl ve naklin ortak olduğu alanlara ait konuları, müellifin nasıl değerlendirdiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Aklın asıl naklin fer, naklin asıl aklın fer olduğu meseleler tartışılmış, müellifin akıl ve nakil anlayışının tespitinde belli başlı kelam ekollerinin konuyla ilgili görüşlerine kısaca yer verilmiştir. Mâtürîdîlik ekolüne mensup bir âlim olarak kabul edilen İbnü’l-Hümâm’ın her hususta mezhebini savunan bir yaklaşım sergilemediği, bazı konularda eklektik bir anlayışla meseleleri izah ettiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: