Özet:

Bu çalışma, tarih ve hafıza kavramlarının rolünü Türk resim sanatındaki örnekler üzerinden tartışmayı hedeflemektedir. Toplumsal hafızanın, görsel imgeler aracılığı ile nesiller arası aktarım yaparak tarih mefhumunu oluşturduğunu var sayarsak, resim sanatı ile oluşan görsel bir tarihten de bahsedebiliriz. Türk resim sanatında gerçek olaylara referans veren resimler incelendiğinde, dönemin hâkim ideolojisiyle hem eş hem de zıt hareket eden konuların işlendiğine tanık oluruz. Örneğin Cumhuriyet dönemi resimleri, hâkim ideoloji ile işbirliği içinde, modern Cumhuriyet projesinin söylemleriyle biçimlenmiş olarak karşımıza çıkarken, 1960 sonrası resimlerde ise hâkim ideolojilerle yaşanan sorunların çalışmaların içeriğine yansıdığı görülmektedir. Bu noktada ise bizi tarih ve hafıza kavramları karşılamakta, gerçek olaylar, sanatın estetik, işlevsel ve eleştirel boyutuyla iç içe geçerek hem resmi tarihe hem de toplumsal hafızaya eklemlenmektedir. Böylece bu çalışmada resmi tarihe ve toplumsal hafızaya referans veren örnekler incelenerek, tarih ve hafıza kavramaları üzerinden Türk resim sanatına bir bakış gerçekleştirilecektir. This study aims to discuss the role of history and memory concepts through the examples in Turkish painting art. We can also talk about a visual history formed by the painting art by assuming that the social memory formed the concept of history by transferring between generations through visual images. When we examine the paintings giving reference to actual events in Turkish painting art, we see that subject that acting concurrently and oppositely with the dominant ideology of the period were discussed. For instance, while Republican period paintings appear as being formed by the discourses of the modern Republican project in cooperation with the dominant ideology, it is seen that problems experienced with the dominant ideologies in paintings after 1960 were reflected in the content of studies. At this point, we are faced with the history and memory concepts, and actual events are articulated to official history and official history by engaging with the aesthetic, functional and critical dimensions of the art. Thus, in this study, Turkish painting art will be overviewed through history and memory concepts by analysing the examples giving reference to official history and social memory.

Anahtar Kelimeler: