Abstract:

Birlik, tasarımın amacı olan düzenin sağlanmasındaönemli ilkedir ve bunun başarılması tasarımda anlamsal, işlevsel ve görsel bütünlüğün sağlanması da demektir. Bu nedenle peyzaj tasarımında üzerinde durulması ve tasarım elemanları ve ilkeleri ile ilişkilerinin irdelenmesi gereklidir. Bu bağlamda peyzaj mimarlığı bölümlerinde Mimari Tasarım dersi özellikle önemlidir. Bu derste yapı-çevre birliğinin sağlanmasına ilişkin bilgiler aktarılırken farklı işlevlerdeki yapıların iç işlevleri ve dışa açılımları da incelenir. Karakter birliği kavramına odaklanan peyzaj tasarımıyla yapıların çevreleriyle iç içe geçmesi ve bir bütün haline dönüştürülmesini hedefleyen bir proje ortaya koyulur. Bu çalışmada yapı-çevre bütünlüğünün sağlanmasında tasarım ilkelerinden birlik kavramının rolü üzerinde durulmuş; peyzaj tasarımı ile ilişkisi literatür araştırmasıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Mimari Tasarım dersi kapsamında bir konut ve çevresinin tasarımı üzerinden nasıl bir tasarım sürecinde, hangi tasarım elemanların-hangi ilkeler doğrultusunda nasıl kullanılarak, yapı-çevre birliğinin oluşturulduğu örnekler üzerinden yapılan analizlerle anlatılmıştır. Birlik kavramı ile önemli düzeyde ilişkili bulunan tasarım elemanlarından biçim-renk-ölçü-doku-yönün öğrenci çalışmalarında nasıl ele alındığı çalışma fotoğrafları üzerinde yapılan şemalaştırmalar ile analiz edilmiş ve bunların tasarım ilkelerinden süreklilik, benzerlik, tekrar ve kontrastlık aracılığı nasıl kullanıldıkları değerlendirilmiştir. Öğrenci çalışmaları genel olarak ele alındığındasık kullanılan ilkenin benzerlik olduğu, bütün tasarım elemanları ile kullanılabildiği saptanmıştır. Bu durum birlik arayışı içinde benzerlik kavramının öğrenciler tarafından daha kolay algılanabildiğini ve çalışmalarına daha rahat yansıtılabildiğini gösterir. Hayali bir konut tasarımı üzerinden sürecin yürütülmesi hem öğrencilerin hayal gücünün geliştirilmesi hem de biçimsel dağarcıklarının zenginleştirilmesi anlamına gelmektedir. Ayrıca bu durum öğrenciler için esneklik sağlamakta, öğrenciler kendi tasarım becerilerineuygun olan modeli geliştirmeye teşvik edilmektedirler. Unity is the most important principle for achieving order which is the aim of design and success in composing unity means bringing semantic, functional, and visual integrity at the same time. For this reason considering unity in landscape design and its relationship to design elements and principles is essential. In this context Architectural Design Course in landscape architecture departments is especially important. This course includes teaching information on building-environment unity and analyzing interior functions of different buildings and how these functions expanse to outside. In this course a design project, which aims engaging building with its environment thus forming a whole by landscape design focusing on character unity, is developed. In this study unity concept in design and its role on ensuring building-environment completeness is emphasized and its relationship with landscape design is explained through literature research. Through a residential building and its environmental design in Architectural Design course in Landscape Architecture Department of Karadeniz Technical University; how building-environment unity was composed, what kind of and how design elements and principles were used, were explained with visual analyzes of student works. The design elements form-scale-texture-direction which were found to be strongly related to unity concept were analyzed by visual schemas on photographs of student works and how these elements were used with design principles continuity, similarity, repetition, and contrast was evaluated. When generally discussed similarity was found out as the most common design principle used in the student works, it was seen that students can use this principle with whole design elements. This result shows that similarity is easily comprehended by students and reflected to their designs. Performing the design process through a visionary building design means both improving creativity, and enriching formal repertoires of students. Also this process supports flexibility and each student is encouraged to develop a model in accordance with their design abilities.

Keywords: