Abstract:

I. Dünya Savaşı, Avrupa ülkelerinin ekonomik çıkarları ve anlaşmazlıklarından beslenen bir savaş olup büyük yıkımları da beraberinde getirmiştir. Söz konusu tarihlerde zaten yeterince müşkül durumda bulunan Osmanlı Devleti, müdahil olduğu bu savaş dolayısıyla daha da büyük kayıplar vermiştir. Elbette ki bir savaşta alınan zafer yahut yenilgiler, savaşan ülkenin yalnızca askeri birliklerini değil bütün bir halkını ilgilendirmekte ve etkilemektedir. Toplumun birer ferdi olarak hemen her sanatçı bu tür büyük olaylardan etkilendiği gibi ayrıca toplumun sözcülüğünü üstlenmek adına yola çıkan sanatçılar da bulunmaktadır. Sosyolojik yönü bulunan edebiyat için de durumun böyle olduğunu görürüz. Edebi eserler üzerine yapılan incelemeler, bu metinlerin zaman zaman toplum meselelerini takip etmek veya toplumun ahvalini anlayabilmek açısından imkân tanıdığını kanıtlamıştır. Nitekim Türk toplumunu derinden etkileyen I. Dünya Savaşı’nın yansımalarına da edebi eserler üzerinden ulaşmanın mümkün olduğu söylenebilir. Ömer Seyfettin’in birçoğunu 1917-1918 yılları arasında Yeni Mecmua’da yayımladığı öyküleri bu duruma iyi bir örnek teşkil eder. “Eski Kahramanlar” başlığı altındaki hikâyelerinde eski zaman dilimlerini esas alarak kahraman tipleri resmeden Ömer Seyfettin, milletinin taşıdığı cevherleri hatırlatmak suretiyle topluma ve askerlere moral vermeyi amaçlar. Onun yine aynı tarihlerde “Yeni Kahramanlar” üst başlığı ile yazdığı birkaç hikâye ise Çanakkale Savaşı’nın olumlu havasını ve başarısını yansıtmaya yöneliktir. Bu çalışmanın amacı, Ömer Seyfettin’in “Eski Kahramanlar” ve “Yeni Kahramanlar” üst başlıkları altında yayımlanan hikâyelerinden yola çıkarak “kahraman” tanımlaması içerisine oturtulan hikâye kişilerini ve bu kişilerin vasıflarını incelemektir

Keywords: