Abstract:

Filistin kökenli roman yazarı, şair ve edebiyat eleştirmeni Enver Hâmid, 2012 yılında yayımlanan ve 2013 yılında Uluslararası Arap Kurgu Ödülü’ne aday gösterilen Yafa Sabah Kahvesi Hazırlıyor adlı romanında, Filistinlilerin 1948’de yaşanan Nekbe (Felaket) öncesindeki günlük yaşamlarını okurlarına sunmayı hedefler. Eğitim için gittiği Macaristan’da uzun yıllar yaşadıktan sonra 2004 yılında Londra’ya yerleşen Hâmid, halen Londra’da yaşamakta ve BBC Arapça servisinde çalışmaktadır. Enver Hâmid, 1940’lı yıllarda Yafa’da yaşayan ve farklı sosyal sınıflardan gelen Filistinli iki gencin aşkı çerçevesinde kurguladığı bu romanda, kaybedilen vatandaki geçmişi ve anıları yeniden canlandırmayı amaçlar. Yazar, adı sürekli şiddetle yan yana anılan, medyada ve edebiyatta hep sorunları ve çektiği acılarla sergilenen Filistin halkının yaşam kültürünü, gelenek ve göreneklerini ortaya koymaya çalışır. Romanda, Yafalıların yeme içme kültürü, gezileri, düğün ve eğlenceleri, Ramazan ve bayram günleri, kadınları, erkekleri, zenginleri, fakirleri, Müslüman, Hristiyan ve Yahudilerden oluşan roman karakterleri ile canlı bir şekilde tasvir edilir. Ancak eserin sonunda, Filistin’deki toplumsal yapının olumsuzlukları ilginç bir şekilde Osman Gazi’nin rüyası ile ilişkilendirilip Osmanlıların hâkimiyetine bağlanır. Bu makalede, 1948 yılında İsrail devleti kurulmadan önce (Nekbe öncesi) Yafa ve Beyt Decen’de yaşayan Filistin halkının günlük yaşamı, geleneksel kültürü ve Osmanlı algı- sı, Yafa Sabah Kahvesi Hazırlıyor romanında ortaya konan veriler doğrultusunda ele alınıp sosyolojik ve tarihsel eleştirinin ışığında incelenecektir.

Keywords: