Abstract:

Üniversiteler, oluştukları yüzyıllarda, kanonik eserlere dayalı bilgiyi tekelinde bulunduran kurumlara karşı, dünyevi olan kullanışlı bilgiyi sunan kurumlar olarak karşımıza çıkmıştır. Yüzyıllar boyunca yeniliğin, değişimin planlanıldığı yer olarak varlıklarını devam ettirmişlerdir ve dünyaya yön veren bilgi üniversitelerde üretilmiştir. Ülkeler savaşlarda bu bilgiyi silaha, barışta paraya çevirmişlerdir. Bu çok yönlü ilişki üniversiteleri, sosyal düzenimizin ayrılmaz parçaları haline getirmiştir. Teknolojik, demografik, sosyal ve kültürel özelliklerin değişmesine paralel olarak büyüyen üniversitelerin kurumsal hantallıkları arttıkça yenilikçi vasıflarını kaybettikleri gözlemlenmektedir. Bilimsel araştırmaların artan maliyetler, devlet bütçesi gibi yönetilen karmaşık sistemler, üniversitenin bilimsel içeriğinden bağımsız dev bir işletme haline dönüşmesi yenilenebilir olma özelliğini yitirmesine neden olmuştur. Üniversitelerin bilgi üretme, bilgiye sahip olma ayrıcalığı günümüz dünyasında yıkılmak üzere olan bir mit haline gelmiştir. Bilgiye ulaşmanın kolaylaşması ise bu süreci hızlandıran başka bir etken olmuştur. Günümüz üniversitelerinin diploma vermek ve bir iş imkânı sunmak dışındaki bütün ayrıcalıklarını yitirdikleri gözlemlenmektedir. Kısaca özetlemek gerekirse “üniversite” kavramının bünyesinde barındırdığı temel değerler genç kuşakların beyninde tarihselleşme süreciyle karşı karşıyadır. Tarihsel bir perspektifle, üniversite kavramının ele alınıp irdelendiği bu araştırmanın amacı üniversite kavramına yüklenen yeni anlamlarla üniversite kavramının yeniden tanımlanmasının bu kurumların temel felsefelerinde, değer ve misyonlarında ve gerçekleştirilen bilimsel süreçlerde meydana getirdiği değişiklikleri tartışmaktır. Araştırmanın Türk Üniversitelerinin temel üniversite felsefesini benimsemesi ve bilimsel ve akademik süreçlerin gelişmesi süreçlerine ışık tutması beklenmektedir

Keywords: